E makaala i ka pahee! Na Ellen White

I ka lā 3 o Malaki, 1522, he ʻumi mahina ma hope o kona hopu ʻia ʻana, haʻi akula ʻo Lutera i ka Wartburg a hoʻomau i kāna huakaʻi ma waena o nā ululāʻau pouli a hiki i Wittenberg.

Aia ʻo ia ma lalo o ke ʻano o ke aupuni. Ua noa na enemi e lawe i kona ola; Ua papa ʻia nā hoaaloha ʻaʻole e kōkua iā ia a i ʻole hoʻi i ka hale. ʻO ke aupuni emepera, i hoʻoulu ʻia e ka manaʻo paʻa o Duke George o Sākona, ua hana ʻo ia i nā hana koʻikoʻi loa i kāna poʻe hahai. No ka nui loa o ka pilikia i ka palekana o ka mea hoʻoponopono, ua palapala aku ʻo Elele Friedrich iā ia, ʻoiai me nā noi wikiwiki e hoʻi i Wittenberg, e noi ana iā ia e noho ma kona wahi hoʻi palekana. Aka, ua ike o Lutera, ua pilikia ka hana euanelio. No laila, me ka nānā ʻole i kona palekana ponoʻī, ua hoʻoholo ʻo ia e hoʻi i ka hakakā.

Leta wiwo ole i ka mea koho

I kona hiki ʻana i ke kūlanakauhale ʻo Borne, ua kākau ʻo ia i ka mea koho a wehewehe iā ia i ke kumu o kona haʻalele ʻana i ka Wartburg:

Ua hāʻawi aku au i koʻu mahalo i ka Mea Kiʻekiʻe," wahi āna, "ma ka hūnā ʻana iaʻu iho mai ka ʻike maka o ka lehulehu no hoʻokahi makahiki. Ua ʻike ʻo Sātana ʻaʻole wau i hana i kēia no ka makaʻu. Ua komo au i Worms inā paha he nui nā daimonio i loko o ke kūlanakauhale e like me ka nui o nā tile ma nā hale. Ano, o Duke George, ka mea a ka Mea Kiekie i olelo mai ai me he mea la e hooweliweli mai ia'u, ua emi loa kona makau mamua o ka diabolo hookahi. Ina i hiki mai ka mea e hana nei ma Wittenberg ma Leipzig [ka noho ana o Duke Georg], e kau koke au i ko'u lio a holo ilaila, ina paha - E kala mai ka Mea Kiekie ia'u i keia olelo - he eiwa mau la o Georg- Duke e ua mai ka lani mai, a eiwa manawa e like me kona! He aha kāna hana inā hoʻouka ʻo ia iaʻu? Ke manao nei anei oia he kanaka mauu o Kristo? E hoohuli ke Akua mai ona aku i ka hoopai weliweli e kau ana maluna ona!

Makemake au e ʻike kou Mea Kiʻekiʻe e hele ana au i Wittenberg ma lalo o ka palekana ʻoi aku ka ikaika ma mua o ka mea koho. ʻAʻohe oʻu manaʻo e noi aku i kāu Mea Kiʻekiʻe no ke kōkua, a mamao loa mai koʻu makemake i kou pale. Akā, makemake wau e pale i kou kiʻekiʻe. Ina ua ike au e hiki ana i ka Mea Kiekie ke pale mai ia'u, aole au e hele mai i Wittenberg. ʻAʻole hiki i ka pahi kaua honua ke holomua i kēia hana; Pono ke Akua e hana i nā mea a pau me ke kōkua ʻole o ke kanaka. ʻO ka mea i ʻoi aku ka manaʻoʻiʻo ʻoi aku ka maikaʻi o ka pale; aka, me he mea la ia'u, ua nawaliwali loa kou Mea Kiekie ma ka manaoio.

Aka, no ka makemake o ka Mea Kiekie e ike i na mea e pono ai ke hana, e pane aku au me ka haahaa: Ua oi loa aku ka hana a ka Mea Kiekie Koho, aole pono e hana. ʻAʻole ʻae ke Akua, ʻaʻole hoʻi ʻo ia e ʻae iā ʻoe a ʻo wau paha e hoʻolālā a hoʻokō paha ia mea. E ʻoluʻolu e hoʻolohe i kēia ʻōlelo aʻo.

No'u iho, e hoomanao ka Mea Kiekie i kou kuleana ma ke ano he Elele, a e hooko i na kauoha a ka Moi Emepera ma ko oukou mau kulanakauhale a me na apana, me ke keakea ole aku i ka mea makemake e hopu a pepehi mai ia'u; no ka mea, ʻaʻohe mea e hiki ke kūʻē i nā mana aupuni, ʻo ka mea wale nō i hoʻokumu.

No laila, na kou Kiekie e waiho i na ipuka e hamama ana, a e haawi mai i ke ala palekana, ina e hele kino mai ko'u poe enemi, a e hoouna mai paha i ko lakou mau elele e imi ia'u ma ka aina o Kou Kiekie. E holo pono na mea a pau me ka pilikia ole a me ka pilikia ole i kou Kiekie.

Ke kakau nei au i keia me ka awiwi i ole ai oukou e pilikia i ko'u hele ana mai. ʻAʻole au e hana i kaʻu ʻoihana me Duke Georg, akā me kekahi kanaka ʻē aʻe i ʻike iaʻu a ʻike pono wau.

Kūkākūkā me ka poʻe manaʻo nui ʻo Stübner lāua ʻo Borrhaus

ʻAʻole i hoʻi ʻo Lutera i Wittenberg e kaua aku i nā kauoha a nā aliʻi o ka honua, akā, e hoʻopau i nā manaʻo a e kūʻē i ka mana o ke aliʻi o ka pouli. Ma ka inoa o Iehova i hele hou aku ai oia e kaua no ka oiaio. Me ka akahele nui a me ka haʻahaʻa, akā me ka paʻa a me ka paʻa, ua hoʻomaka ʻo ia e hana, me ka ʻōlelo ʻana e hoʻāʻo ʻia nā aʻo a me nā hana a pau i ka ʻōlelo a ke Akua. 'Ma ka hua'ōlelo,' i'ōlelo aiʻo ia, 'ʻo ia ke hōʻole a kipaku aku i ka mea i loaʻa ka lewa a me ka mana ma o ka hanaʻino. ʻAʻole ia he hana hoʻomāinoino a ka poʻe hoʻomaloka a hoʻomaloka paha. ʻO ka mea manaʻoʻiʻo e hele kokoke mai ia, a ʻo ka mea manaʻoʻiʻo ʻole e noho ma kahi mamao. ʻAʻole hiki ke hoʻoikaika ʻia. Ua kū au no ke kūʻokoʻa o ka lunamanaʻo. O ke kuokoa ke ano maoli o ka manaoio.

ʻAʻohe makemake o ka mea hoʻoponopono e hālāwai me ka poʻe hoʻopunipuni i hoʻopōʻino nui ʻia. Ua ʻike ʻo ia he mau kānaka huhū wikiwiki kēia, ʻoiai lākou e ʻōlelo nei ua hoʻomālamalama ʻia lākou e ka Lani, ʻaʻole lākou e hoʻokaʻawale iki i ke kūʻē iki a i ʻole ka ʻōlelo aʻo mālie. Ua kāʻili lākou i ka mana kiʻekiʻe a koi aku i nā mea a pau e hōʻoia i kā lākou mau koi me ke kānalua ʻole. Eia naʻe, ua koi ʻelua o kēia mau kāula, ʻo Markus Stübner lāua ʻo Martin Borrhaus, i nīnauele me Luther, a ua makemake ʻo ia e hāʻawi. Ua hoʻoholo ʻo ia e hōʻike i ka haʻaheo o kēia mau mea hoʻopunipuni, a inā hiki, e hoʻopakele i nā ʻuhane i hoʻopunipuni ʻia e lākou.

Ua wehe ʻo Stübner i ke kamaʻilio ʻana ma ka wehewehe ʻana i kona makemake e hoʻihoʻi i ka hale pule a hoʻoponopono i ka honua. Ua hoʻolohe ʻo Lutera me ka hoʻomanawanui nui a pane maila, "Ma nā mea a pau āu i ʻōlelo mai ai, ʻaʻole au i ʻike i kekahi mea i kākoʻo ʻia e ka Palapala Hemolele. He punawelewele wale no ia o na manao manao.' I keia mau olelo, kuikui aku la o Borrhaus i kona lima maluna o ka papaaina me ka huhu loa, a hooho ae la i ka olelo a Lutera i kona hoino ana i ke kanaka o ke Akua.

"Ua wehewehe mai o Paulo, ua hanaia na hoailona o ka lunaolelo ma na hoailona a me na hana mana iwaena o ko Korineto," wahi a Lutera. "Ke makemake nei anei oe e hooiaio i kou noho lunaolelo ana ma na hana mana?" "Ae," wahi a ka poe kaula. "ʻO ke akua aʻu e mālama nei, ʻo ia ka mea e ʻike ai i ka hana ʻana i kou mau akua," wahi a Lutera. I kēia manawa, nānā ʻo Stübner i ka mea hoʻoponopono a ʻōlelo ʻo ia me ka leo koʻikoʻi: "Martin Luther, e hoʻolohe pono iaʻu! E haʻi aku wau iā ʻoe i kēia manawa i ka mea e hana nei i loko o kou ʻuhane. Ke hoomaka nei oe e hoomaopopo he oiaio ka'u ao ana.

Ua noho mālie ʻo Lutera no kekahi manawa, a ʻī maila, "Ke pāpā mai nei ʻo Iēhova iā ʻoe, e Sātana."

I kēia manawa, ua pau ka manaʻo o ka poʻe kāula, a uwē nui lākou: "E ka ʻUhane! ka uhane!" Pane aku la o Lutera me ka hoowahawaha: "E pai aku au i kou uhane ma ka waha."

A laila ua pāpālua ʻia ka uwē ʻana o nā kāula; ʻO Borrhaus, ʻoi aku ka ʻino ma mua o nā poʻe ʻē aʻe, ua ʻino a huhū a hiki i ka huʻa ʻana o ka waha. Ma muli o ke kamaʻilio ʻana, haʻalele nā ​​kāula wahaheʻe iā Wittenberg ia lā hoʻokahi.

No kekahi manawa, ua paʻa ka manaʻoʻiʻo; akā, i kekahi mau makahiki ma hope mai, ua puka mai me ka hoʻomāinoino a me nā hopena weliweli loa. Olelo mai o Lutera no na alakai o keia hui: 'O ka Palapala Hemolele, he palapala make wale no ia lakou; Ua hoʻōho lākou a pau, 'ʻO ka ʻuhane! ka uhane!' Aole nae au e hahai aku i kahi a kona uhane e alakai aku ai ia ia. Na ke Akua i kona aloha e hoomalu mai ia'u mai ka halepule kahi poe haipule wale no. Makemake au e launa pū me ka poʻe haʻahaʻa, nāwaliwali, nā maʻi, ka poʻe i ʻike a ʻike i kā lākou mau hewa a kanikau a kāhea aku i ke Akua mai ka hohonu o ko lākou naʻau no ka hōʻoluʻolu a me ka hoʻopakele ʻana.

Thomas Müntzer: Pehea e hiki ai i ka makemake politika ke alakaʻi i nā haunaele a me ka hoʻokahe koko

ʻO Thomas Müntzer, ka mea ʻoi loa o kēia poʻe hauʻoli, he kanaka akamai loa i hiki ke hana i ka maikaʻi; aole nae i maopopo ia ia ka ABC o ka hoomana Kristiano; ʻaʻole ʻo ia i ʻike i kona puʻuwai ponoʻī, a ua nele loa ʻo ia i ka haʻahaʻa maoli. Akā, ua manaʻo ʻo ia ua kauoha ʻia ʻo ia e ke Akua e hoʻoponopono i ka honua, poina, e like me nā mea hoihoi ʻē aʻe he nui, ua hoʻomaka ka hoʻoponopono iā ia iho. ʻO nā palapala kuhi hewa āna i heluhelu ai i kona wā ʻōpiopio, ua kuhi hewa i kona ʻano a me kona ola. He manaʻo nui ʻo ia ma ke kūlana a me ka mana a ʻaʻole makemake e haʻahaʻa i kekahi, ʻaʻole ʻo Lutera. Ua hoʻopiʻi ʻo ia i ka poʻe hoʻoponopono i ka hoʻokumu ʻana i ka pope a me ka hoʻokumu ʻana i nā hale pule ʻaʻole maʻemaʻe a hemolele ma muli o ko lākou pili pono ʻana i ka Baibala.

"ʻO Lutera," wahi a Müntzer, "ua hoʻokuʻu ʻo ia i ka lunamanaʻo o nā kānaka mai ka ʻauamo pope. Akā, ua haʻalele ʻo ia iā lākou i ke kūʻokoʻa kino a ʻaʻole i aʻo iā lākou e hilinaʻi i ka ʻUhane a e nānā pololei i ke Akua no ka mālamalama. e hookoia. ʻO ka poʻe i loaʻa i ka ʻUhane ka manaʻoʻiʻo maoli, ʻoiai inā ʻaʻole lākou i heluhelu i ka ʻōlelo i kākau ʻia. "ʻO nā lāhui kanaka a me nā Tureke," i ʻōlelo ai ʻo ia, "ua ʻoi aku ka mākaukau o ka loaʻa ʻana o ka ʻUhane ma mua o ka nui o ka poʻe Kristiano i kapa iā mākou he poʻe hoihoi."

ʻOi aku ka maʻalahi o ka wāwahi ʻana ma mua o ke kūkulu ʻana. ʻOi aku ka maʻalahi o ka hoʻohuli ʻana i nā huila o ka hoʻoponopono ma mua o ka huki ʻana i ke kaʻa i luna o ka piʻi. Aia nō kekahi poʻe i ʻae i ka ʻoiaʻiʻo e pono ai ka poʻe hoʻoponopono, akā hilinaʻi nui lākou iā lākou iho e aʻo ʻia e nā mea a ke Akua e aʻo ai. Ke alakaʻi mau nei ia mau mea mai kahi a ke Akua e makemake ai e hele kona poʻe kānaka.

Ua aʻo ʻo Müntzer ʻo ka poʻe a pau e makemake e loaʻa ka ʻuhane e pono e hoʻomake i ke kino a e ʻaʻahu i nā lole haehae. Pono lākou e haʻalele i ke kino, e kau i ka maka kaumaha, e haʻalele i ko lākou mau hoa mua a pau, a e hoʻi i nā wahi mehameha e noi ai i ke aloha o ke Akua. "A laila," ʻōlelo ʻo ia, "e hele mai ke Akua e ʻōlelo mai iā mākou e like me kāna ʻōlelo ʻana iā ʻAberahama, ʻo ʻIsaʻaka, a me Iakoba. Inā ʻaʻole ʻo ia e hana pēlā, ʻaʻole pono ʻo ia e nānā iā mākou." No laila, e like me Lucifero ponoʻī, ua hana kēia kanaka hoʻopunipuni i nā kūlana o ke Akua a hōʻole ʻo ia e hōʻoia i kona mana ke ʻole ʻo ia e hālāwai i kēlā mau kūlana.

Makemake maoli ka poʻe i nā mea kupanaha a me nā mea a pau e hoʻohiwahiwa nei i ko lākou haʻaheo. Ua ʻapo ʻia nā manaʻo o Muntzer e kekahi hapa nui o ka pua liʻiliʻi āna i hoʻomalu ai. A laila, hōʻole ʻo ia i nā kauoha a me nā hana a pau i ka hoʻomana lehulehu, me ka haʻi ʻana i ka hoʻolohe ʻana i nā aliʻi e like me ka hoʻāʻo ʻana e mālama i ke Akua a me Beliala. A laila, hele ʻo ia ma ke poʻo o kona poʻe huakaʻi a hiki i kahi hale pule i hele pinepine ʻia e nā malihini mai nā ʻaoʻao a pau a luku ʻia. Ma hope o kēia hana hoʻomāinoino, ua koi ʻia ʻo ia e haʻalele i kēlā wahi a ua auwana ʻo ia i kēlā me kēia wahi ma Kelemānia a hiki i Switzerland, me ka hoʻoulu ʻana i ka manaʻo kipi a me ka wehe ʻana i kāna manaʻo no ke kipi nui.

No ka poʻe i hoʻomaka e hoʻolei i ka ʻauamo o ka pope, ua lilo nā palena o ka mana aupuni iā ​​​​lākou. ʻO nā aʻo kipi a Müntzer, kahi āna i noi ai i ke Akua, ua alakaʻi iā lākou e haʻalele i nā kaohi a pau a hāʻawi i ko lākou manaʻoʻiʻo a me nā kuko. Ua ukaliia na hiona weliweli loa o ka hoohaunaele a me ka hoohaunaele, a pulu i ke koko na kula o Geremania.

Martin Luther: Stigmatization ma o ka manaʻo pigeonhole

ʻO ka ʻeha a Lutera i loaʻa ai ma mua o kona keʻena ma Erfurt, ua hoʻokaumaha ʻia kona ʻuhane i ʻelua manawa i kona ʻike ʻana i ka hopena o ka manaʻo hoʻomāinoino i ka Reformation. Ua olelo hou na'lii, a nui ka poe i manao, o ke ao ana a Lutera ke kumu o ka haunaele. ʻOiai he kumu ʻole kēia hoʻopiʻi ʻana, hiki ke hoʻopilikia wale i ka mea hoʻoponopono. E hoʻowahāwahā ʻia ka hana a ka Lani, me ka hui pū ʻana me ka manaʻo hoʻohaʻahaʻa haʻahaʻa, me he mea lā ʻoi aku ka mea hiki iā ia ke hoʻomanawanui. Ma kekahi ʻaoʻao, ua inaina ʻo Muntzer a me nā alakaʻi a pau o ke kipi iā Lutera no ka mea ʻaʻole ʻo ia i kūʻē wale i kā lākou aʻo ʻana a hōʻole i kā lākou ʻōlelo ʻana i ka hoʻoikaika ʻana mai ke Akua, akā ua hōʻike pū ʻo ia iā lākou he poʻe kipi kūʻē i ka mana aupuni. I ka hoʻopaʻi ʻana, hoʻohewa lākou iā ia he hoʻokamani haʻahaʻa. Me he mea lā ua hoʻohuli ʻo ia i ka inaina o nā aliʻi a me nā kānaka.

Ua hauoli ka poe hahai ma Roma i ka manao ana i ka poino e kokoke mai ana o ka Hooponopono hou ana, me ka hoahewa ia Lutera no na hewa ana i hana'i e hooponopono. Ma ka hoʻopunipuni wahaheʻe ʻana ua hana hewa ʻia lākou, ua hoʻokō ka ʻaoʻao puʻupuʻu i ke aloha o ka hapa nui o ka lehulehu. E like me ka mea maʻamau i ka poʻe i lawe i ka ʻaoʻao hewa, ua manaʻo ʻia lākou he martyr. No laila, aloha ʻia a mahalo ʻia ka poʻe i hana i nā mea a pau e hoʻopau ai i ka hana o ka hoʻoponopono hou ʻana, ʻo ia ka poʻe i loaʻa i ka hana ʻino a me ka hoʻokaumaha. ʻO kēia mau mea a pau ka hana a Sātana, i alakaʻi ʻia e ka ʻuhane kipi i hōʻike mua ʻia ma ka lani.

ʻO ka ʻimi ʻana a Sātana i ke kūlana kiʻekiʻe, ua kumu ia i ka hakakā ma waena o nā ʻānela. Ua koi aku o Lusifera mana, "ke keiki a ke kakahiaka," i ka hanohano a me ka mana i oi aku mamua o ke Keiki a ke Akua i loaa'i; a i ka haawi ole ia mai, manao iho la ia e kipi i ke aupuni o ka lani. No laila, huli aʻela ʻo ia i nā pūʻali ʻānela, a ʻōhumu no ka pono ʻole o ke Akua, a haʻi aku ua hana hewa ʻia ʻo ia. Me kana mau olelo kuhi hewa, lawe mai la ia i ka hapakolu o na anela lani a pau ma kona aoao; a ua ikaika loa ko lakou hoopunipuni i hiki ole ke hooponopono ia lakou; ua pili lakou ia Lusifera a ua kipaku pu ia mai ka lani mai.

Mai kona hāʻule ʻana, ua hoʻomau ʻo Sātana i ka hana kipi a me ka hoʻopunipuni. Ke hana mau nei ʻo ia e hoʻopunipuni i ka manaʻo o nā kānaka a kapa ʻia lākou i ka hewa he pono, a ʻo ka pono he hewa. Ua holomua kāna hana! ʻEhia pinepine ka hoʻopaʻapaʻa ʻana a me ka hōʻino ʻia o nā kauwā kūpaʻa a ke Akua no ko lākou kūpaʻa wiwo ʻole no ka ʻoiaʻiʻo! ʻO nā kāne he mau ʻelele wale nō na Sātana e hoʻomaikaʻi ʻia a mahalo ʻia a manaʻo ʻia he poʻe martyr. Akā ʻo ka poʻe e mahalo ʻia no ko lākou kūpaʻa ʻana i ke Akua a no laila e kākoʻo ʻia, ua hoʻokuke ʻia a ma lalo o ka kānalua a me ka hilinaʻi ʻole. Aole i pau ka paio ana o Satana i kona kipakuia ana mai ka lani mai; ua hoʻomau ʻia mai ke kenekulia a hiki i ke kenekulia, a hiki i kēia lā i ka makahiki 1883.

Ke lawe ʻia kou mau manaʻo no ka leo o ke Akua

Ua hoʻokuʻu ka poʻe kumu hoʻomākeʻaka iā lākou iho e alakaʻi ʻia e nā manaʻo a kapa ʻia kēlā me kēia manaʻo o ka naʻau he leo o ke Akua; no laila ua hele lākou i ka ʻoi loa. "Ua kauoha mai o Iesu i kana poe haumana e like me na kamalii"; no laila, hula lākou ma nā alanui, paʻi lima a kiola kekahi i kekahi i ke one. Ua puhi kekahi poe i ka lakou Baibala, me ka hooho, "Pepehi ka palapala, aka, na ka Uhane ke ola!" Ua hana na kahunapule me ke ano walaau loa a me ka pono ole maluna o ka papa pule, a i kekahi manawa, lele lakou mai ka hale pule aku i ke anaina. Ma kēia ʻano ua makemake lākou e hōʻike maʻalahi i nā ʻano a me nā kauoha a pau mai Sātana mai a ʻo kā lākou kuleana e uhaʻi i kēlā me kēia ʻauamo a hōʻike pū i ko lākou mau manaʻo me ka ʻoiaʻiʻo.

Ua kūʻē wiwo ʻole ʻo Lutera i kēia mau lawehala a haʻi aku i ko ke ao nei he ʻokoʻa loa ka Reformation mai kēia ʻano hoʻohaunaele. Akā naʻe, ua hoʻomau ʻia ʻo ia i kēia mau hana ʻino e ka poʻe i makemake e hoʻomāinoino i kāna hana.

Rationalism, Catholicism, fanaticism a me Protestantism ma ka hoohalike ana

Ua pale ʻo Lutera me ka wiwo ʻole i ka ʻoiaʻiʻo i ka hoʻouka ʻana mai nā ʻaoʻao a pau. Ua hōʻoia ka ʻōlelo a ke Akua i mea kaua ikaika i kēlā me kēia hakakā. Me ia olelo, ua kaua aku oia i ka mana i kohoia e ka pope a me ke akeakamai hoonaauao o ka poe naauao, oiai e ku paa ana me he pohaku la e ku e i ka manao hoowahawaha i makemake e lawe i ka pono o ka Reformation.

ʻO kēlā me kēia o kēia mau mea ʻokoʻa ma kona ʻano ponoʻī e hōʻole i ka ʻōlelo paʻa o ka wānana a hoʻokiʻekiʻe i ka naʻauao kanaka i ke kumu o ka ʻoiaʻiʻo a me ka ʻike hoʻomana: (1) Hoʻohālikelike ka Rationalism i ka noʻonoʻo a hoʻolilo iā ia i kumu hoʻomana no ka hoʻomana. (2) Ua ʻōlelo ʻo Roma Katolika no kona pontiff mōʻī he mea hoʻoikaika mau ʻia mai nā lunaʻōlelo mai a loli ʻole i nā makahiki āpau. Ma kēia ʻano, ʻae ʻia kēlā me kēia ʻano o ka palena palena a me ka palaho me ka ʻaʻahu laʻa o ke komisina aposetolo. (3) ʻO ka hoʻoikaika ʻana i ʻōlelo ʻia e Müntzer a me kāna poʻe hahai mai kahi kumu i ʻoi aku ka kiʻekiʻe ma mua o ka manaʻo o ka noʻonoʻo, a ua hoʻohaʻahaʻa kona mana i ka mana kanaka a i ʻole ke Akua. (4) Ke hilinaʻi nei ka Karistiano ʻoiaʻiʻo i ka ʻōlelo a ke Akua ma ke ʻano he waihona waiwai nui o ka ʻoiaʻiʻo i hoʻoikaika ʻia a ma ke ʻano he kumu a me ka pōhaku paʻa o nā manaʻo a pau.

mai Nā hōʻailona o ka manawa, ʻOkakopa 25, 1883