ប្រយ័ត្នរអិល! រូបថតរបស់ Ellen White
នៅថ្ងៃទី 3 ខែមីនា ឆ្នាំ 1522 ដប់ខែបន្ទាប់ពីការចាប់ខ្លួនរបស់គាត់ លោក Luther បាននិយាយលាទៅកាន់ Wartburg ហើយបន្តដំណើររបស់គាត់ឆ្លងកាត់ព្រៃងងឹតឆ្ពោះទៅ Wittenberg ។
គាត់ស្ថិតនៅក្រោមអក្ខរាវិរុទ្ធនៃចក្រភព។ ខ្មាំងសត្រូវមានសេរីភាពដើម្បីយកជីវិតរបស់គាត់; មិត្តភក្តិត្រូវបានហាមឃាត់មិនឱ្យជួយគាត់ ឬសូម្បីតែទៅផ្ទះគាត់។ រដ្ឋាភិបាលចក្រពត្តិ ដែលជំរុញដោយភាពឧស្សាហ៍ព្យាយាមរបស់អ្នកឧកញ៉ា George នៃ Saxony បានចាត់វិធានការធ្ងន់ធ្ងរបំផុតប្រឆាំងនឹងអ្នកដើរតាមរបស់គាត់។ គ្រោះថ្នាក់ចំពោះសន្តិសុខរបស់អ្នកកែទម្រង់គឺធំធេងណាស់ដែល Elector Friedrich ទោះបីជាមានការស្នើសុំជាបន្ទាន់ដើម្បីត្រឡប់ទៅ Wittenberg ក៏ដោយក៏បានសរសេរទៅគាត់ដោយសុំឱ្យគាត់ស្នាក់នៅដោយសុវត្ថិភាពរបស់គាត់។ ប៉ុន្តែ លូសើរបានឃើញថាកិច្ចការនៃដំណឹងល្អគឺស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់។ ដូច្នេះដោយមិនគិតពីសុវត្ថិភាពរបស់ខ្លួនគាត់ក៏សម្រេចចិត្តវិលទៅរកជម្លោះវិញ។
លិខិតដ៏ក្លាហានទៅកាន់អ្នកបោះឆ្នោត
នៅពេលដែលគាត់បានមកដល់ទីក្រុង Borne គាត់បានសរសេរទៅកាន់អ្នកបោះឆ្នោតហើយពន្យល់គាត់ពីមូលហេតុដែលគាត់បានចាកចេញពី Wartburg:
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា ខ្ញុំបានគោរពដល់សម្តេចទ្រង់គ្រប់គ្រាន់ហើយ ដោយលាក់ខ្លួនពីទិដ្ឋភាពសាធារណៈពេញមួយឆ្នាំ។ សាតាំងដឹងថាខ្ញុំមិនបានធ្វើនេះដោយកំសាកទេ។ ខ្ញុំនឹងចូលទៅក្នុងពពួក Worms បើទោះបីជាមានអារក្សជាច្រើននៅក្នុងទីក្រុង ដូចជាមានក្បឿងនៅលើដំបូលក៏ដោយ។ ឥឡូវនេះ អ្នកឧកញ៉ា ចច ដែលព្រះអង្គម្ចាស់ទ្រង់ត្រាស់ថា ហាក់ដូចជាបំភ័យទូលបង្គំ គឺមិនគួរឱ្យខ្លាចជាងអារក្សតែមួយទៅទៀត។ ប្រសិនបើអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅ Wittenberg បានកើតឡើងនៅក្នុង Leipzig [លំនៅដ្ឋានរបស់ Duke Georg] ខ្ញុំនឹងឡើងសេះរបស់ខ្ញុំហើយជិះនៅទីនោះភ្លាមៗ បើទោះបីជា - ព្រះអង្គម្ចាស់នឹងអត់ទោសឱ្យខ្ញុំនូវការបញ្ចេញមតិ - មានប្រាំបួនថ្ងៃនៃ Georg រាប់មិនអស់ - អ្នកឧកញ៉ានឹងភ្លៀងធ្លាក់ពីលើមេឃ។ ហើយម្នាក់ៗនឹងគួរឱ្យខ្លាចដល់ទៅប្រាំបួនដង! តើគាត់នឹងធ្វើអ្វីបើគាត់វាយខ្ញុំ? តើគាត់គិតថា ព្រះគ្រីស្ទជាមនុស្សចំបើងឬ? សូមព្រះជាម្ចាស់បង្វែរការជំនុំជំរះដ៏អាក្រក់ដែលព្យួរលើគាត់ចេញពីគាត់!
ខ្ញុំចង់ឱ្យឧត្តមសេនីយរបស់អ្នកដឹងថាខ្ញុំនឹងទៅ Wittenberg ក្រោមការការពារខ្លាំងជាងអ្នកបោះឆ្នោត។ ខ្ញុំគ្មានចេតនាសុំជំនួយពីព្រះអង្គទេ ហើយក៏មិនចង់បានការការពារពីព្រះអង្គដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ ខ្ញុំចង់ការពារភាពខ្ពង់ខ្ពស់របស់អ្នក។ ប្រសិនបើទូលបង្គំដឹងថា ឧត្តមសេនីយរបស់ព្រះអង្គអាច ឬការពារទូលបង្គំ ទូលបង្គំនឹងមិនមក Wittenberg ឡើយ។ គ្មានដាវខាងលោកិយអាចឈានដល់បុព្វហេតុនេះបានឡើយ។ ព្រះត្រូវតែធ្វើគ្រប់យ៉ាងដោយគ្មានជំនួយ ឬកិច្ចសហការពីមនុស្ស។ អ្នកណាដែលមានជំនឿខ្លាំងបំផុត អ្នកនោះមានការការពារដ៏ល្អបំផុត។ ប៉ុន្តែខ្ញុំហាក់ដូចជាព្រះអង្គនៅតែទន់ខ្សោយក្នុងជំនឿ។
ប៉ុន្តែដោយសារសម្ដេចទ្រង់ចង់ដឹងពីអ្វីដែលត្រូវធ្វើ នោះខ្ញុំនឹងឆ្លើយដោយបន្ទាបខ្លួន៖ សម្ដេចក្រុមព្រះបានធ្វើច្រើនពេកហើយមិនគួរធ្វើអ្វីសោះ។ ព្រះនឹងមិនព្រម ទ្រង់ក៏មិនអនុញ្ញាតឱ្យអ្នក ឬខ្ញុំធ្វើផែនការ ឬអនុវត្តរឿងនេះឡើយ។ សម្ដេចព្រះអង្គអើយ សូមស្ដាប់ដំបូន្មាននេះ។
រីឯខ្លួនខ្ញុំ ព្រះករុណាជាអម្ចាស់ ចងចាំនូវកាតព្វកិច្ចរបស់ព្រះអង្គ ក្នុងនាមអ្នកបោះឆ្នោត ហើយប្រតិបត្តិតាមការណែនាំរបស់ព្រះចៅអធិរាជ នៅតាមទីក្រុង និងស្រុកនានា ដោយមិនមានការរារាំងដល់ជនណាដែលចង់ចាប់ ឬសម្លាប់ទូលបង្គំឡើយ។ ពីព្រោះគ្មានអ្នកណាអាចប្រឆាំងនឹងអំណាចគ្រប់គ្រងបានឡើយ លើកលែងតែអ្នកដែលបានបង្កើតវាប៉ុណ្ណោះ។
ដូច្នេះ សូមព្រះអង្គទុកទ្វារចំហ ហើយអនុញ្ញាតឲ្យមានការឆ្លងកាត់ដោយសុវត្ថិភាព ប្រសិនបើខ្មាំងសត្រូវមកផ្ទាល់ ឬចាត់បេសកជនមករកទូលបង្គំនៅក្នុងដែនដីរបស់ព្រះអង្គ។ សូមអោយអ្វីៗដំណើរការទៅដោយរលូន ដោយមិនមានការរអាក់រអួល ឬគុណវិបត្តិចំពោះសម្តេច។
ខ្ញុំសរសេរនេះជាប្រញាប់ ដើម្បីកុំឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍រំខានពេលមកដល់។ ខ្ញុំមិនធ្វើជំនួញជាមួយអ្នកឧកញ៉ា Georg ទេ ប៉ុន្តែជាមួយមនុស្សម្នាក់ទៀតដែលស្គាល់ខ្ញុំ និងអ្នកដែលខ្ញុំស្គាល់ច្បាស់។
ការសន្ទនាជាមួយអ្នកនិយមជ្រុល Stübner និង Borrhaus
លោក Luther មិនបានត្រឡប់ទៅ Wittenberg ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការបញ្ជារបស់អ្នកគ្រប់គ្រងលើផែនដីនោះទេ ប៉ុន្តែដើម្បីរារាំងផែនការ និងទប់ទល់នឹងអំណាចរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់នៃភាពងងឹត។ ក្នុងព្រះនាមនៃព្រះយេហូវ៉ា គាត់បានចេញទៅច្បាំងរកសេចក្ដីពិតម្ដងទៀត។ ដោយមានការប្រុងប្រយ័ត្ន និងចិត្ដរាបទាប ប៉ុន្ដែក៏មានការតាំងចិត្តនិងរឹងប៉ឹងផងដែរ គាត់បានចាប់ផ្ដើមធ្វើការដោយអះអាងថាការបង្រៀននិងសកម្មភាពទាំងអស់គួរតែត្រូវបានសាកល្បងប្រឆាំងនឹងព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “តាមរយៈពាក្យនេះ គឺដើម្បីបដិសេធ និងបណ្តេញចេញនូវអ្វីដែលបានទទួលនូវចន្លោះ និងឥទ្ធិពលតាមរយៈអំពើហិង្សា។ វាមិនមែនជាអំពើហឹង្សាដែលអបិយជំនឿ ឬអ្នកមិនជឿត្រូវការនោះទេ។ អ្នកណាជឿចូលមកជិត ហើយអ្នកណាមិនជឿនៅឆ្ងាយ។ គ្មានការបង្ខិតបង្ខំអាចត្រូវបានអនុវត្ត។ ខ្ញុំក្រោកឈរឡើងដើម្បីសេរីភាពនៃមនសិការ។ សេរីភាពគឺជាខ្លឹមសារពិតនៃជំនឿ។»
អ្នកកែទម្រង់ពិតជាគ្មានបំណងចង់ជួបមនុស្សបោកប្រាស់ ដែលពួកនិយមជ្រុលបានបង្ករឿងអាក្រក់យ៉ាងនេះទេ។ គាត់បានដឹងថា ទាំងនេះគឺជាបុរសដែលមានចិត្តរហ័សរហួន ដែលទោះបីជាពួកគេអះអាងថាត្រូវបានបំភ្លឺជាពិសេសដោយស្ថានសួគ៌ក៏ដោយ នឹងមិនធ្វើឱ្យមានការទាស់ទែងគ្នាបន្តិចបន្តួច ឬសូម្បីតែការដាស់តឿនដ៏ទន់ភ្លន់បំផុតនោះទេ។ ពួកគេបានកាន់កាប់អំណាចកំពូល ហើយតម្រូវឱ្យមនុស្សគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់ការទាមទាររបស់ពួកគេដោយមិនសង្ស័យ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ព្យាការីពីរនាក់នេះ គឺលោក Markus Stübner និង Martin Borrhaus បានទាមទារបទសម្ភាសន៍ជាមួយលោក Luther ដែលគាត់សុខចិត្តផ្តល់។ គាត់បានសម្រេចចិត្តលាតត្រដាងនូវភាពក្រអឺតក្រទមរបស់អ្នកក្លែងបន្លំទាំងនេះ ហើយប្រសិនបើអាចធ្វើទៅបាន ដើម្បីជួយសង្រ្គោះព្រលឹងដែលត្រូវបានបញ្ឆោតដោយពួកគេ។
Stübner បានបើកការសន្ទនាដោយបង្ហាញពីរបៀបដែលគាត់ចង់ស្តារព្រះវិហារឡើងវិញ និងកែទម្រង់ពិភពលោក។ លូសើរបានស្តាប់ដោយចិត្តអត់ធ្មត់ ហើយចុងក្រោយបានឆ្លើយថា « នៅក្នុងគ្រប់អ្វីដែលអ្នកបាននិយាយ ខ្ញុំមិនឃើញអ្វីដែលគាំទ្រដោយបទគម្ពីរឡើយ ។ វាគ្រាន់តែជាបណ្តាញនៃការសន្មត់ប៉ុណ្ណោះ។' នៅពាក្យទាំងនេះ លោក Borrhaus បានដាល់កណ្តាប់ដៃរបស់គាត់នៅលើតុដោយកំហឹង ហើយបានស្រែកនៅសុន្ទរកថារបស់លោក Luther ដែលគាត់បានប្រមាថមនុស្សរបស់ព្រះ។
លោក Luther បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ប៉ុលបានពន្យល់ថាទីសម្គាល់របស់សាវ័កត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងទីសម្គាល់ និងការប្រព្រឹត្តដ៏អស្ចារ្យក្នុងចំណោមពួកកូរិនថូស»។ «តើអ្នកចង់បញ្ជាក់អំពីសាវ័ករបស់អ្នកដោយអព្ភូតហេតុដែរឬទេ?» ហោរាឆ្លើយថា៖ «បាទ»។ លោក Luther បានឆ្លើយថា៖ «ព្រះដែលខ្ញុំបម្រើនឹងដឹងពីរបៀបបង្កាត់ព្រះរបស់អ្នក»។ ឥឡូវនេះ Stübner បានក្រឡេកមើលអ្នកកែទម្រង់ ហើយបាននិយាយដោយសម្លេងដ៏ឧឡារិកថា៖ « Martin Luther សូមស្តាប់ខ្ញុំដោយយកចិត្តទុកដាក់! ខ្ញុំនឹងប្រាប់អ្នកពីអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងព្រលឹងអ្នក។ អ្នកចាប់ផ្ដើមយល់ថាការបង្រៀនរបស់ខ្ញុំពិត»។
លូសើរនៅស្ងៀមមួយសន្ទុះ រួចនិយាយថា៖ «ព្រះយេហូវ៉ាបានដៀលឯងសាតាំង»។
ឥឡូវនេះ ពួកហោរាបានបាត់បង់ការគ្រប់គ្រងលើខ្លួនឯង ហើយស្រែកឡើងដោយកំហឹងថា៖ «ព្រះវិញ្ញាណ! វិញ្ញាណ!
ពេលនោះ សម្រែករបស់ព្យាការីក៏កើនឡើងទ្វេដង Borrhaus ដែលមានហិង្សាជាងអ្នកដទៃ បានវាយសម្រុកយ៉ាងខ្លាំងរហូតដល់មានពពុះមាត់។ ជាលទ្ធផលនៃការសន្ទនា ហោរាក្លែងក្លាយបានចាកចេញពី Wittenberg នៅថ្ងៃដដែលនោះ។
សម្រាប់ពេលមួយការនិយមជ្រុលត្រូវបានផ្ទុក; ប៉ុន្តែប៉ុន្មានឆ្នាំក្រោយមក វាបានផ្ទុះឡើងដោយអំពើហិង្សាកាន់តែខ្លាំងឡើង និងផលវិបាកដ៏គួរឲ្យខ្លាចជាងមុន។ លោក Luther បាននិយាយអំពីមេដឹកនាំនៃចលនានេះថា 'សម្រាប់ពួកគេ បទគម្ពីរបរិសុទ្ធគ្រាន់តែជាសំបុត្រស្លាប់។ ពួកគេទាំងអស់គ្នាចាប់ផ្តើមស្រែកថា ខ្មោច! វិញ្ញាណ!' ប៉ុន្តែ ខ្ញុំច្បាស់ជាមិនទៅកន្លែងដែលវិញ្ញាណនាំនាងទេ។ សូមព្រះជាម្ចាស់នៅក្នុងសេចក្ដីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់ការពារខ្ញុំពីព្រះវិហារដែលមានតែពួកបរិសុទ្ធ។ ខ្ញុំចង់រួមរស់ជាមួយនឹងមនុស្សរាបសា អ្នកទន់ខ្សោយ អ្នកឈឺ ដែលដឹង និងទទួលស្គាល់ពីអំពើបាបរបស់ពួកគេ ហើយថ្ងូរ ហើយស្រែកអង្វរព្រះពីបាតដួងចិត្តរបស់ពួកគេសម្រាប់ការសម្រាលទុក្ខ និងការរំដោះ»។
Thomas Müntzer៖ តើចំណង់ចំណូលចិត្តខាងនយោបាយអាចនាំឱ្យមានកុបកម្ម និងការបង្ហូរឈាមយ៉ាងដូចម្តេច?
Thomas Müntzer ដែលជាសកម្មបំផុតនៃពួកនិយមជ្រុលទាំងនេះ គឺជាបុរសម្នាក់ដែលមានសមត្ថភាពគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ដែល ការងារត្រឹមត្រូវ អាចឱ្យគាត់ធ្វើបានល្អ។ ប៉ុន្តែគាត់មិនទាន់យល់អំពី ABCs នៃសាសនាគ្រឹស្តនៅឡើយ។ គាត់មិនបានស្គាល់ចិត្តរបស់គាត់ទេ ហើយគាត់ខ្វះចិត្តរាបទាបយ៉ាងខ្លាំង។ ប៉ុន្តែគាត់ស្រមៃថាគាត់ត្រូវបានតែងតាំងដោយព្រះឱ្យធ្វើកំណែទម្រង់ពិភពលោក ដោយបំភ្លេចចោលដូចជាអ្នកសាទរដទៃទៀតដែរ ដែលកំណែទម្រង់គួរតែចាប់ផ្តើមពីខ្លួនគាត់។ ការសរសេរខុសដែលគាត់បានអានក្នុងយុវវ័យរបស់គាត់បានធ្វើឱ្យខូចចរិតលក្ខណៈ និងជីវិតរបស់គាត់។ គាត់ក៏មានមហិច្ឆតាចំពោះមុខតំណែង និងឥទ្ធិពល ហើយមិនចង់ទាបជាងនរណាម្នាក់ សូម្បីតែលោក Luther ក៏ដោយ។ គាត់បានចោទអ្នកកែទម្រង់ថាបានបង្កើត papacy នៃប្រភេទនិងការបង្កើតក្រុមជំនុំដែលមិនបរិសុទ្ធ និងបរិសុទ្ធដោយការប្រកាន់ខ្ជាប់យ៉ាងខ្លាំងទៅនឹងព្រះគម្ពីរ។
លោក Müntzer បាននិយាយថា "លូធើរបានរំដោះមនសិការរបស់មនុស្សចេញពីនឹមរបស់សម្តេចប៉ាប។ ប៉ុន្តែគាត់បានទុកពួកគេនៅក្នុងសេរីភាពខាងសាច់ឈាម ហើយមិនបានបង្រៀនពួកគេឱ្យពឹងផ្អែកលើព្រះវិញ្ញាណ ហើយមើលទៅព្រះដោយផ្ទាល់សម្រាប់ពន្លឺ។ « Müntzer បានចាត់ទុកខ្លួនគាត់ផ្ទាល់ដែលព្រះជាម្ចាស់បានត្រាស់ហៅដើម្បីដោះស្រាយនូវអំពើអាក្រក់ដ៏ធំនេះ ហើយមានអារម្មណ៍ថាការបំផុសគំនិតនៃព្រះវិញ្ញាណគឺជាមធ្យោបាយដែលនេះជាមធ្យោបាយ។ ដើម្បីសម្រេចបាន។ អ្នកដែលមានព្រះវិញ្ញាណមានសេចក្ដីជំនឿពិត ទោះជាមិនដែលបានអានពាក្យដែលសរសេរក៏ដោយ។ គាត់បាននិយាយថា៖ «ពួកសាសន៍ដទៃ និងពួកទួគីបានរៀបចំខ្លួនល្អជាងដើម្បីទទួលព្រះវិញ្ញាណជាងពួកគ្រីស្ទានជាច្រើនដែលហៅយើងថាជាអ្នកសាទរ»។
ការរុះរើគឺតែងតែងាយស្រួលជាងការស្ថាបនា។ ការបង្វិលកង់កំណែទម្រង់ក៏ងាយស្រួលជាងការទាញរទេះឡើងលើជម្រាលចោត។ នៅតែមានមនុស្សដែលទទួលយកការពិតគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីឆ្លងកាត់សម្រាប់អ្នកកែទម្រង់ ប៉ុន្តែមានភាពជឿជាក់លើខ្លួនឯងខ្លាំងពេក ដែលព្រះជាម្ចាស់បង្រៀននោះ។ បែបនេះតែងតែដឹកនាំដោយផ្ទាល់ទៅឆ្ងាយពីកន្លែងដែលព្រះចង់ឱ្យរាស្ដ្រទ្រង់ទៅ។
លោក Müntzer បានបង្រៀនថា អស់អ្នកដែលចង់ទទួលវិញ្ញាណ ត្រូវតែធ្វើបាបសាច់ឈាម ហើយស្លៀកសម្លៀកបំពាក់រហែក។ ពួកគេនឹងត្រូវធ្វេសប្រហែសលើរូបកាយ ទឹកមុខក្រៀមក្រំ ចាកចេញពីអតីតដៃគូរបស់ពួកគេ ហើយចូលនិវត្តន៍ទៅកាន់កន្លែងឯកកោ ដើម្បីអង្វរព្រះ។ លោកបានមានប្រសាសន៍ថា “បន្ទាប់មក ព្រះនឹងយាងមក ហើយមានបន្ទូលមកយើង ដូចដែលលោកបានមានប្រសាសន៍ទៅកាន់អ័ប្រាហាំ អ៊ីសាក និងយ៉ាកុប។ ប្រសិនបើគាត់មិនធ្វើដូច្នេះទេ គាត់នឹងមិនសមនឹងការយកចិត្តទុកដាក់របស់យើងទេ»។ ដូច្នេះ ដូច Lucifer ខ្លួនឯងដែរ បុរសដែលវង្វេងនេះបានបង្កើតលក្ខខណ្ឌនៃព្រះ ហើយបដិសេធមិនទទួលស្គាល់សិទ្ធិអំណាចរបស់គាត់ លុះត្រាតែគាត់បំពេញលក្ខខណ្ឌទាំងនោះ។
ជាធម្មតាមនុស្សចូលចិត្តភាពអស្ចារ្យ និងអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលធ្វើអោយមោទនភាពរបស់ពួកគេ។ គំនិតរបស់ Muntzer ត្រូវបានទទួលយកដោយផ្នែកដ៏ធំនៃហ្វូងតូចមួយដែលគាត់បានធ្វើជាអធិបតី។ បន្ទាប់មក គាត់បានបរិហាររាល់សណ្តាប់ធ្នាប់ និងពិធីក្នុងការថ្វាយបង្គំជាសាធារណៈ ដោយប្រកាសថា ការគោរពប្រតិបត្តិចំពោះព្រះអង្គម្ចាស់ គឺស្មើនឹងការព្យាយាមបម្រើទាំងព្រះ និងបេឡាល់។ បន្ទាប់មកគាត់បានដើរតាមក្បាលបព្វជិតរបស់គាត់ទៅកាន់វិហារមួយដែលឧស្សាហ៍ធ្វើធម្មយាត្រាមកពីគ្រប់ទិសទី ហើយបំផ្លាញចោល។ បន្ទាប់ពីអំពើហឹង្សានេះ គាត់ត្រូវបានគេបង្ខំឱ្យចាកចេញពីតំបន់ ហើយវង្វេងពីកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយក្នុងប្រទេសអាឡឺម៉ង់ និងរហូតដល់ប្រទេសស្វីស គ្រប់ទីកន្លែងដែលជំរុញឱ្យមានស្មារតីនៃការបះបោរ និងលាតត្រដាងផែនការរបស់គាត់សម្រាប់បដិវត្តន៍ទូទៅ។
សម្រាប់អ្នកដែលចាប់ផ្ដើមបោះចោលនឹមនៃសម្តេចប៉ាប កម្រិតនៃសិទ្ធិអំណាចរដ្ឋបានក្លាយជាច្រើនពេកសម្រាប់ពួកគេ។ ការបង្រៀនបដិវត្តរបស់ Müntzer ដែលគាត់បានអំពាវនាវដល់ព្រះ នាំឱ្យពួកគេបោះបង់ការអត់ធ្មត់ទាំងអស់ ហើយផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពដល់ការរើសអើង និងតណ្ហារបស់ពួកគេ។ ឈុតឆាកដ៏គួរឱ្យភ័យខ្លាចបំផុតនៃការបះបោរនិងកុបកម្មបានធ្វើតាមហើយវាលស្រែនៃប្រទេសអាឡឺម៉ង់ត្រូវហៀរដោយឈាម។
Martin Luther: ការមាក់ងាយតាមរយៈការគិត pigeonhole
ការដាក់ទណ្ឌកម្មដែលលូសើរបានជួបប្រទះជាយូរមកហើយនៅក្នុងកោសិការបស់គាត់នៅ Erfurt បានសង្កត់សង្កិនព្រលឹងរបស់គាត់ពីរដងច្រើនជាងគាត់បានឃើញពីឥទ្ធិពលនៃការនិយមជ្រុលលើកំណែទម្រង់។ ព្រះអង្គម្ចាស់បានបន្តនិយាយដដែលៗ ហើយមនុស្សជាច្រើនបានជឿថា ការបង្រៀនរបស់លោក Luther គឺជាមូលហេតុនៃការបះបោរ។ ទោះបីជាការចោទប្រកាន់នេះគ្មានមូលដ្ឋានទាំងស្រុងក៏ដោយ វាអាចបង្កទុក្ខធំដល់អ្នកកែទម្រង់។ ថាការងារនៃស្ថានសួគ៌គួរតែត្រូវបានគេមើលងាយដោយភ្ជាប់វាជាមួយនឹងភាពជ្រុលនិយមជាមូលដ្ឋានបំផុតហាក់ដូចជាគាត់អាចស៊ូទ្រាំបាន។ ម៉្យាងវិញទៀត Muntzer និងមេដឹកនាំទាំងអស់នៃការបះបោរបានស្អប់លោក Luther ពីព្រោះគាត់មិនត្រឹមតែប្រឆាំងនឹងការបង្រៀនរបស់ពួកគេ និងបដិសេធការទាមទាររបស់ពួកគេចំពោះការបំផុសគំនិតពីព្រះប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងបានប្រកាសថាពួកគេបះបោរប្រឆាំងនឹងអាជ្ញាធររដ្ឋផងដែរ។ ជាការសងសឹក ពួកគេបានបរិហារគាត់ថាជាមនុស្សលាក់ពុតទាប។ គាត់ហាក់ដូចជាបានទាក់ទាញការខ្មាំងសត្រូវរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់និងប្រជាជន។
អ្នកដើរតាមទីក្រុងរ៉ូមបានត្រេកអរនឹងការទន្ទឹងរង់ចាំនៃសេចក្តីវិនាសដែលជិតមកដល់នៃកំណែទម្រង់ ថែមទាំងបានស្តីបន្ទោសលោក Luther ចំពោះកំហុសដែលគាត់បានធ្វើអស់ពីសមត្ថភាពដើម្បីកែតម្រូវ។ ដោយការអះអាងមិនពិតថាពួកគេបានប្រព្រឹត្តខុស គណបក្សដែលនិយមជ្រុលបានទទួលបានការអាណិតអាសូរពីផ្នែកដ៏ធំនៃប្រជាជន។ ដូចជាច្រើនតែកើតមានចំពោះអ្នកដែលប្រកាន់ខាងខុស ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាទុក្ករបុគ្គល។ អស់អ្នកដែលបានធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលពួកគេអាចធ្វើបានដើម្បីបំផ្លាញការងារនៃកំណែទម្រង់ត្រូវបានអាណិត និងសរសើរថាជាជនរងគ្រោះនៃអំពើឃោរឃៅ និងការជិះជាន់។ ទាំងអស់នេះជាកិច្ចការរបស់សាតាំង ដែលត្រូវបានជំរុញដោយវិញ្ញាណនៃការបះបោរដែលបានបង្ហាញជាលើកដំបូងនៅស្ថានសួគ៌។
ដំណើរស្វែងរកឧត្តមភាពរបស់សាតាំងបានបង្កឱ្យមានការមិនចុះសម្រុងគ្នាក្នុងចំណោមពួកទេវតា។ លូស៊ីហ្វើរដ៏ខ្លាំងក្លាដែលជា«កូននៃពេលព្រឹក»បានទាមទារកិត្តិយសនិងសិទ្ធិអំណាចច្រើនជាងសូម្បីតែព្រះរាជបុត្រានៃព្រះក៏បានទទួលដែរ។ ហើយដោយមិនបានទទួលការនេះ គាត់បានតាំងចិត្តបះបោរប្រឆាំងនឹងរដ្ឋាភិបាលនៃស្ថានសួគ៌។ ដូច្នេះ គាត់បែរទៅរកពួកទេវតាទាំងត្អូញត្អែរពីអំពើទុច្ចរិតរបស់ព្រះ ហើយប្រកាសថា គាត់បានប្រព្រឹត្តខុសយ៉ាងខ្លាំង។ ដោយការបំភាន់របស់គាត់ គាត់បាននាំទេវតានៅស្ថានសួគ៌មួយភាគបីមកខាងគាត់។ ហើយការវង្វេងរបស់ពួកគេគឺខ្លាំងណាស់ដែលពួកគេមិនអាចកែតម្រូវបាន។ ពួកគេបានតោងលូស៊ីហ្វើរ ហើយត្រូវបានបណ្តេញចេញពីស្ថានសួគ៌ជាមួយគាត់។
តាំងពីការដួលរលំ សាតាំងបានបន្តធ្វើការបះបោរនិងការភូតភរដដែល។ គាត់កំពុងធ្វើការឥតឈប់ឈរដើម្បីបញ្ឆោតគំនិតរបស់មនុស្ស ហើយធ្វើឱ្យពួកគេហៅអំពើបាបថាសុចរិត និងសុចរិតភាពជាអំពើបាប។ តើការងាររបស់គាត់ជោគជ័យប៉ុណ្ណា! អ្នកបម្រើដ៏ស្មោះត្រង់របស់ព្រះត្រូវជេរប្រមាថ និងជេរប្រមាថញឹកញាប់ប៉ុណ្ណា ពីព្រោះពួកគេមិនភ័យខ្លាចចំពោះការពិត! បុរសដែលគ្រាន់តែជាភ្នាក់ងាររបស់សាតាំងត្រូវបានគេសរសើរ និងលើកសរសើរ ហើយថែមទាំងចាត់ទុកជាទុក្ករបុគ្គល។ ប៉ុន្តែអ្នកដែលគួរត្រូវបានគេគោរពចំពោះភាពស្មោះត្រង់របស់ពួកគេចំពោះព្រះ ហើយដូច្នេះត្រូវបានគេគាំទ្រត្រូវបានគេបង្អាក់ និងស្ថិតក្រោមការសង្ស័យ និងមិនទុកចិត្ត។ ការតស៊ូរបស់សាតាំងមិនបានបញ្ចប់នៅពេលដែលវាត្រូវបណ្តេញចេញពីស្ថានសួគ៌។ វាបានបន្តពីសតវត្សទៅសតវត្ស រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្នក្នុងឆ្នាំ 1883 ។
នៅពេលដែលគំនិតរបស់អ្នកត្រូវបានយកសម្រាប់សំឡេងរបស់ព្រះ
គ្រូដែលជ្រុលនិយមបានអនុញ្ញាតឱ្យខ្លួនគេត្រូវបានដឹកនាំដោយការចាប់អារម្មណ៍ ហើយហៅគ្រប់គំនិតនៃចិត្តថាជាសំឡេងរបស់ព្រះ។ ជាលទ្ធផលពួកគេបានឈានដល់កម្រិតខ្លាំង។ ពួកគេបាននិយាយថា៖ «លោកយេស៊ូបានបង្គាប់អ្នកកាន់តាមលោកឲ្យក្លាយដូចជាកូនក្មេង»។ ដូច្នេះហើយបានជាពួកគេរាំតាមផ្លូវ ទះដៃ ហើយបោះគ្នាទៅនឹងខ្សាច់។ អ្នកខ្លះដុតគម្ពីរដោយលាន់មាត់ថា «សំបុត្រសម្លាប់ តែព្រះវិញ្ញាណផ្ដល់ជីវិត!» ពួកអ្នកបម្រើបានប្រព្រឹត្តដោយអសុរោះ និងមិនមើលមុខបំផុតនៅលើវេទិកា ហើយពេលខ្លះក៏លោតពីវេទិកាចូលទៅក្នុងក្រុមជំនុំ។ តាមរបៀបនេះ ពួកគេចង់បង្ហាញជាក់ស្តែងថា គ្រប់ទម្រង់ និងបញ្ជាទាំងអស់បានមកពីសាតាំង ហើយថាវាជាកាតព្វកិច្ចរបស់ពួកគេក្នុងការបំបែកនឹមនីមួយៗ ហើយថែមទាំងបង្ហាញអារម្មណ៍របស់ពួកគេយ៉ាងពិតប្រាកដផងដែរ។
លូសើរ បានតវ៉ាយ៉ាងក្លាហានប្រឆាំងនឹងការរំលងទាំងនេះ ហើយបានប្រកាសទៅកាន់ពិភពលោកថា កំណែទម្រង់គឺខុសគ្នាទាំងស្រុងពីធាតុដែលមិនមានសណ្តាប់ធ្នាប់នេះ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ គាត់នៅតែបន្តរងការចោទប្រកាន់ពីបទរំលោភបំពានទាំងនេះ ដោយអ្នកដែលមានបំណងចង់បង្ខូចការងាររបស់គាត់។
សនិទាននិយម សាសនាកាតូលិក និយមជ្រុល និងប្រូតេស្តង់ នៅក្នុងការប្រៀបធៀប
លោក Luther ការពារការពិតដោយមិនខ្លាចញញើតនឹងការវាយប្រហារពីគ្រប់ទិសទី។ ព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះបានបង្ហាញឲ្យឃើញនូវអាវុធដ៏មានឥទ្ធិពលក្នុងគ្រប់ជម្លោះ។ ជាមួយនឹងពាក្យនោះ គាត់បានតស៊ូប្រឆាំងនឹងអំណាចដែលតែងតាំងដោយខ្លួនឯងរបស់សម្តេចប៉ាប និងទស្សនវិជ្ជាសមហេតុផលរបស់អ្នកប្រាជ្ញ ខណៈពេលដែលឈរយ៉ាងរឹងមាំដូចថ្មប្រឆាំងនឹងពួកនិយមជ្រុលដែលចង់ទាញយកប្រយោជន៍ពីកំណែទម្រង់។
ធាតុផ្ទុយគ្នាទាំងនេះតាមវិធីផ្ទាល់ខ្លួនរបស់វា ធ្វើឱ្យពាក្យទំនាយច្បាស់លាស់ និងប្រាជ្ញារបស់មនុស្សកើនឡើងដល់ប្រភពនៃសេចក្តីពិត និងចំណេះដឹងខាងសាសនា៖ (1) សនិទាននិយមបង្ខូចហេតុផល ហើយធ្វើឱ្យវាក្លាយជាលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសម្រាប់សាសនា។ (2) សាសនារ៉ូម៉ាំងកាតូលិកទាមទារសម្រាប់បុព្វជិតអធិបតេយ្យភាពរបស់ខ្លួននូវការបំផុសគំនិតដែលមិនមានការរំខានពីសាវ័កនិងមិនផ្លាស់ប្តូរគ្រប់សម័យកាល។ ដោយវិធីនេះ ការឆ្លងកាត់ព្រំដែន និងអំពើពុករលួយណាមួយត្រូវបានធ្វើឱ្យស្របច្បាប់ជាមួយនឹងសម្លៀកបំពាក់ដ៏វិសុទ្ធរបស់គណៈកម្មាការសាវ័ក។ (3) ការបំផុសគំនិតដែលអះអាងដោយMüntzer និងអ្នកដើរតាមរបស់គាត់កើតចេញពីប្រភពណាមួយដែលខ្ពស់ជាងការស្រមើលស្រមៃនោះទេ ហើយឥទ្ធិពលរបស់វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិអំណាចរបស់មនុស្ស ឬដ៏ទេវភាពទាំងអស់។ (4) ទោះជាយ៉ាងក៏ដោយ សាសនាគ្រឹស្តពិត ពឹងផ្អែកលើព្រះបន្ទូលរបស់ព្រះ ជាឃ្លាំងដ៏ធំនៃសេចក្តីពិតដែលបានបំផុសគំនិត និងជាស្តង់ដារ និងជាថ្មគោលនៃការបំផុសគំនិតទាំងអស់។
ពី សញ្ញានៃពេលវេលា, ថ្ងៃទី 25 ខែតុលាឆ្នាំ 1883
ទុកឱ្យសេចក្តីអធិប្បាយ