Yesu ananena kuti adzakhala pachifuwa cha dziko lapansi masiku atatu usana ndi usiku (Mateyu 12,40:XNUMX). Kodi kumeneko sikutsutsana ndi kupachikidwa pa Lachisanu?

Masiku atatu ndi usiku ndi maola 72, ndipo ndizovuta kuti zigwirizane ndi Lachisanu madzulo ndi Lamlungu m'mawa. Ena amakhulupirira kuti Yesu anafa Lachitatu. Lachinayi lotsatira linali Sabata la Mikate Yopanda Chotupitsa. Kenako anaukitsidwa masiku aŵiri pambuyo pake masana a Sabata la mlungu ndi mlungu. Komabe, mfundo zina zimatsutsana ndi lingaliro ili:

1. Kuuka kwa akufa pa tsiku lachitatu

Yesu mwini akunena m’malo angapo kuti adzaukitsidwa pa tsiku lachitatu; angelo kumanda, Petro ndi Paulo akutsimikizira zimenezi. Mavesi onse 15 amanena kuti Yesu anauka pa tsiku lachitatu. Palibe paliponse pamene Yesu anagona m’manda kwa masiku atatu. ( Mateyu 16,21:17,23; 20,19:27,63.64; 8,31:9,31; 10,34:9,22; Marko 18,33:24,7.21.46; 10,40:1; 15,4:XNUMX; Luka XNUMX:XNUMX; XNUMX:XNUMX; XNUMX:XNUMX; Machitidwe XNUMX:XNUMX; XNUMX Akorinto XNUMX:XNUMX).

Lemba la Luka 24,21:20 liyenera kuti ndi lomveka bwino kwambiri pamene ophunzira a ku Emau ananena kuti: “Mwa zinthu zonsezi, lero ndi tsiku lachitatu kuchokera pamene zinthu zimenezi zinachitika.” Kodi chinachitika n’chiyani? Popeza kuti “anaweruzidwa kuti aphedwe ndi kupachikidwa pa mtanda.” ( vesi XNUMX ) Chotero zimenezo zinali zochitika za tsiku loyamba (Lachisanu), lisanafike tsiku lachiŵiri (sabata), ndi lachitatu (Lamlungu).

2. Masiku atatu usana ndi usiku?

Ngati mawu akuti “masiku atatu usana ndi usiku” anganenedwe ngati mmene alili, Yesu akanafa kutangotsala pang’ono kuti m’bandakucha wa tsiku loyambalo adzuke ndipo akanauka patapita maola 72 pamene usiku wachitatu unatha. Komabe, popeza kuti anafa kutangotsala pang’ono kugwa, anayenera kulankhula mosiyana, ndiko kuti, “mausiku atatu ndi masiku atatu,” kuti alankhule bwino masamu.

Choncho anthu ambiri amamvetsa kuti mawu akuti “masiku atatu usana ndi usiku” amatanthauza masiku atatu a kalendala amene ayamba. Monga momwe timati "masiku asanu ndi atatu" tikutanthauza sabata ndipo Chifalansa amatanthauza "masiku khumi ndi asanu" amatanthauza masabata awiri.

3. Mpumulo wa Sabata la Yesu

Yesu akanakhala kuti anaukitsidwa pa Sabata, sakanatithandiza kudziwa kugwirizana kwa chilengedwe ndi chipulumutso. Komabe, popeza kuti anaikidwa m’manda atangotsala pang’ono kuyamba Sabata ndi kuukitsidwa pambuyo pa kutha kwa Sabata, iye anapuma ntchito ya chiwombolo itatha pa Gologota monga momwe anachitira zaka zikwi zinayi m’mbuyomo pamodzi ndi atate wake. Pambuyo pa kulengedwa komaliza. Chotsatira chake, Sabata silirinso tsiku lokumbukira chilengedwe, komanso la chiombolo.

Lemba la Luka 23,56:20,1 limafotokoza momveka bwino kuti atangoikidwa m’manda akaziwo anapita kwawo kukakonza zonunkhira ndi mafuta onunkhira. “Tsiku la Sabata iwo anapumula monga mwa chilamulo,” koma kubwerera kumanda kusanache, “kunali mdima,” ndi “zonunkhiritsa zimene anazikonza.” ( Yohane 24,1:XNUMX; Luka XNUMX, XNUMX ) Iwo anabwerera kumanda achikumbutsowo kumandako. . Kodi nchifukwa ninji akanayembekezera nthaŵi yaitali kuposa mapeto a Sabata ndi kwanthaŵi yotalikirapo pang’ono kufikira mikhalidwe ya kuwala ikawalola kuchita ntchito yodzoza m’manda? Ndi kupachikidwa kwa Lachitatu ndi Sabata lachikondwerero cha Lachinayi, Lachisanu m'mawa zikanabwera pa funso.

4. Yesu, woluka

Malinga ndi 1 Akorinto 15,23:19,31 , Yesu anali “chipatso choyamba” cha chiukiriro. Mtolo wa zipatso zoyamba unali kuperekedwa ngati mtolo wa mafunde pa Phwando la Mikate Yopanda Chotupitsa (Pesach) tsiku lotsatira la Sabata loyamba. Popeza kuti Sabata pamene Yesu anapuma linalinso phwando lalikulu la Sabata ( Yohane XNUMX:XNUMX ), mtolo woweyula unkaperekedwa m’kachisi Lamlungu, tsiku limene Yesu anauka kwa akufa. Ngati Sabata la phwando likanakhala Lachinayi, mtolo woluka ukanaperekedwa Lachisanu.

5. M’mimba mwa nthaka

Ngakhale munthu atafuna kutenga masiku atatu usana ndi usiku wake weniweni, ayenera kufunsa ngati mawu akuti “pachifuwa cha dziko lapansi” amatanthauzadi manda. Apainiya a Adventist anaiona ngati nthawi imene Yesu anali mu mphamvu ya anthu oipa ndi ziwanda. Nayenso Yona anakhala m’mimba mwa chinsomba masiku atatu usana ndi usiku.

Usiku kuyambira Lachinayi mpaka Lachisanu Yesu anamangidwa. Lamlungu m’maŵa anangopita kwa atate wake atatha kukambitsirana ndi Maria Magdalena. Pamenepo m’pamene analola ophunzira kuti amukhudzenso (Yohane 20,17:23,39; Luka XNUMX:XNUMX). Izi zikuphatikizapo mausiku atatu ndi masiku atatu panthawiyi.

(cf. James White, Zoonadi, December 1849; Kubwereza kwa Advent ndi Sabata Herald, April 7, 1851; Uriah Smith, Tsiku la kupachikidwa ndi kuuka kwa Khristu, 8-12; Ellet Wagoner, Zoonadi, Marichi 27, 1902)

6. Kapangidwe ka malemba oyambirira achigiriki

Luka 24,1:16,9 amanena kwenikweni m’Chigiriki kuti akazi ankabwera msanga kwambiri kumanda “pa tsiku limodzi la sabata” ( τη μια των σαββατων = tē mia tōn sabbatōn). Marko XNUMX:XNUMX akuti "tsiku loyamba la sabata" (πρωτη σαββατου = prōtē sabata). Koma n’chifukwa chiyani pafupifupi Mabaibulo onse amanena kuti “pa tsiku loyamba la mlungu”?

Izi zili ndi zifukwa zama galamala: σαββατων/ σαββατου ndi neuter. Chifukwa chake mawu achikazi μια (mmodzi) ndi πρωτη (woyamba) sangatchule mwachindunji. Ndicho chifukwa chake simuyenera kumasulira "pa Sabata." Koma ngati mukudziwa kuti σαββατων/σαββατου angatanthauzenso »la sabata«, galamala imamvekanso: »Pa [tsiku] limodzi la sabata«, »pa [tsiku] loyamba la sabata«. Kwa ημερα (hemera/tsiku) ndi chachikazi mu Chigriki.

Luka 18,12:XNUMX amasonyeza kuti liwu lakuti σαββατον lingatanthauze kwenikweni sabata. Limanena kuti Afarisi amasala kudya δις σαββατου [dis tu sabbatu], ndiko kuti kawiri pa Sabata? Ayi, Ayuda analetsedwa kusala kudya pa Sabata kupatula pa Tsiku la Chitetezo. M’malo mwake, Afarisi ankasala kudya kawiri pamlungu, Lolemba ndi Lachinayi.

7. Mzimu wa Uneneri umatsimikizira Baibulo

Seventh-day Adventist amakhulupirira kuti Mzimu wa Ulosi udawonetsedwa muzolemba za Ellen White. Ndikufuna kutchula zitsanzo ziwiri zomwe zikutsimikizira zomwe zanenedwa mpaka pano:

‘Tsiku lachisanu ndi chimodzi la sabata anawona mbuye wawo atamwalira; pa tsiku loyamba la mlungu wotsatira adapezeka atalandidwa mtembo wake.Chilakolako cha Mibadwo, 794)

“Linali dongosolo la Mulungu kuti utumiki wa Yesu uyenera kumalizidwa Lachisanu ndi kuti akapume m’manda pa Sabata, monga momwe atate ndi mwana anapumula atamaliza ntchito yawo yolenga.” (Manuscript amatulutsidwa 3, 425.3)