Ngakhale m’dziko lodziŵika ndi kusintha kosalekeza ndi kusiyanasiyana kwa zikhalidwe, pali mfundo zosatha za ulemu ndi ulemu. Maonekedwe monga zophimba kumutu zimatha kutumiza zizindikiro ndikutsegula njira ya uthenga wabwino. Ndi Kai Mester

Nthawi yowerenga: 10 min

Chophimbacho chapanga kale mitu yankhani kangapo. Makamaka burqa, kuphimba kwathunthu kwa akazi m'madera achisilamu monga Pakistan ndi Afghanistan, ndi kuletsedwa kwake m'mayiko ena a ku Ulaya. Kuvala scarfu m’masukulu ndi m’matchalitchi ku Ulaya kwadetsanso nkhaŵa anthu ambiri.

Baibulo limanenanso za chophimba cha mkazi: “Koma mkazi aliyense wakupemphera, kapena kunenera, wosaphimba mutu, aipitsa mutu wake... Ndi ulemu kwa mkazi kuvala tsitsi lalitali; pakuti tsitsi lalitali linapatsidwa kwa iye m’malo mwa chophimba.” ( 1 Akorinto 11,5.10:XNUMX, XNUMX ) Anapatsidwanso tsitsi lalitali m’malo mwa chophimba.

Kalata Yoyamba kwa Akorinto

Kalata Yoyamba kwa Akorinto yachititsa owerenga ambiri kudwala mutu. Kodi silimanena kuti nkwabwino kwa osakwatiwa ndi akazi amasiye kukhala osakwatiwa ( 1 Akorinto 7,8:7,50 )? Kodi Paulo sananenenso pakati pa mizere kuti nkwabwino kwa akapolo kukhala akapolo m’malo mwa kumenyera ufulu ( 21:XNUMX-XNUMX )?

Ndiyeno pali mutu wachisanu ndi chitatu wonena za nyama yoperekedwa nsembe kwa mafano, imene siyenera kudyedwa kokha chifukwa chakuti ingagwetse ofooka m’chikhulupiriro. Kodi izi sizikusemphana ndi ganizo la Bungwe la Atumwi (Machitidwe 15)? Paulo akupitiriza kunena kuti tingagwiritsire ntchito Mgonero wa Ambuye monga chiweruzo ndipo chotero mwinamwake kufooka kapena kudwala, kapena kufa msanga ( 1 Akorinto 11,27.30:14, 15,29 ). Kuwonjezera pa izi ndi chaputala 14 pa malirime, chomwe chakhala pakati pa gulu lachikoka, ndi vesi limene Mormons amakhazikitsa machitidwe awo a ubatizo wa akufa (14,34:35). Chaputala XNUMX chilinso ndi vesi limene limati akazi akhale chete mu mpingo (XNUMX:XNUMX-XNUMX). N’chifukwa chiyani pali mawu ambiri m’kalatayi amene ndi achilendo kwa ife?

Chinsinsi cha kumvetsetsa: Yesu anapachikidwa

Makalata a Paulo si vumbulutso latsopano la chilamulo. Komanso salengeza kapena kukhazikitsa ziphunzitso zatsopano ndi iwo. Paulo mwini akufotokoza mwatsatanetsatane ntchito yomwe amadziona kuti ali nayo: monga mtumwi (wotumidwa) wa Yesu yemwe wasankha kuti asalalikire china chilichonse kupatula Yesu Khristu ndi iye wopachikidwa (1 Akorinto 2,2:XNUMX). Kuchokera apa tiyenera kunena kuti zonse zomwe Paulo akulemba ndizochitika komanso zochitika zenizeni, zomwe Yesu adakhala ndi kulalikira. Yesu, Ambuye ndi Mpulumutsi wathu, nayenso, ndiye Mau osandulika thupi, Torah yosandulika thupi ya mabuku asanu a Mose amene aneneri a m’Chipangano Chakale anafunyulula ndi kulalikira. Chifukwa chake sitingamvetsetse mitu ili pamwambayi popanda kudzilimbikitsa tokha mu Mauthenga Abwino ndi Chipangano Chakale mfundo yomwe Paulo akugwiritsa ntchito pazochitika zilizonse. Kodi ndi mfundo yotani imene ikuchititsa kuti azivala chophimba akazi?

Kuswa ndi tchimo

M’mitu yoyamba ya Kalata Yoyamba kwa Akorinto, Paulo akulankhula momveka bwino motsutsana ndi uchimo: kuphatikizapo nsanje (mutu 3), dama (mutu 5) ndi milandu (mutu 6). Kodi chotchinga chingakhale chotani ndi tchimo? Kodi anateteza nsanje, dama, ndi mikangano yalamulo pakati pa okhulupirira?

Chakumapeto kwa kalata yake, Paulo akulankhulanso mokomera kusiya uchimo kudzera pamtanda kuti: “Ndimafa tsiku ndi tsiku.” ( 15,31:1,18 ) Imfa ya tsiku ndi tsiku ya mtumwiyo ndiyo zotsatira za mawu onena za mtanda ( 2,2:15,34; XNUMX) ndi Mesiya wopachikidwa (XNUMX:XNUMX) ndiye maziko a moyo wake. Kufa uku kumaphwanya ndi tchimo. Iye analimbikitsa oŵerenga ake kuchita chimodzimodzi: “Khalani oledzeretsa, ndipo musachimwe!” ( XNUMX )

Chophimba mu Chipangano Chakale

Mzimu wa ulosi umalankhulanso pa nkhani ya chophimba kumutu. Kudzera mwa Ellen White, akulemba bwino kwambiri za chophimba chomwe Rebeka ndi akazi ena adavala mu Chipangano Chakale (Genesis 1:24,65; Nyimbo ya Nyimbo 4,1.3: 5,7; 1860: XNUMX). Iye analemba cha m’ma XNUMX kuti: “Ndinali kunena za anthu a Mulungu akale. Ndiyenera kuyerekeza kavalidwe kake ndi kavalidwe ka masiku ano. Zimenezi zinali zosiyana kwambiri. Ndi kusintha kotani nanga! Kalelo, akazi sanali kuvala mwaulemu monga mmene amavalila masiku ano. Pagulu anaphimba nkhope zawo ndi chophimba. Posachedwapa, fashoni yakhala yochititsa manyazi ndi yosayenera…Ngati anthu a Mulungu akanapanda kusokera kutali ndi Iye, pakanakhala kusiyana kwakukulu pakati pa zovala zawo ndi zovala za dziko lapansi. Maboneti ang'onoang'ono, pomwe mutha kuwona nkhope yonse ndi mutu, zikuwonetsa kusowa ulemu."Umboni 1, 188; onani. zizindikiro 1, 208) Apa Ellen White akuwoneka kuti adalimbikitsa zophimba zazikulu, zosamala kwambiri za nthawiyi, zomwe komabe zinalibe chophimba kumaso chakum'mawa. Kodi mwina ndi za ulemu kapena kupanda ulemu? Zokhudza kukhwima ndi chiyero kumbali imodzi ndi kuwolowa manja kwauchimo ndi chiwerewere mbali inayo?

Kusonyeza kudzikonda?

Chigawo chapakati cha Akorinto Woyamba chimachita ndi momwe kusadzikonda kumawonekera m'kuchita. Kotero timawerenga kawiri kuti: "Chilichonse chimaloledwa kwa ine - koma si zonse zothandiza! Chilichonse ndi chololedwa kwa ine - koma sindikufuna kuti chilichonse chindilamulire/sichimanga zonse!” ( 6,12:10,23; 8,13:XNUMX ) Apa mtumwiyo akuwoneka kuti akudera nkhaŵa zinthu zimene zingakhale zabwino m’lingaliro lina. mikhalidwe, koma ndi zabwino kwa ena ayi. Izi n’zimene nkhani yonse ya m’nkhaniyo ikusonyezera, imene imanena za nyama yoperekedwa nsembe kwa mafano. Lingalirolo likukulirakulira ndi mavesi otsatirawa: “Chifukwa chake, ngati chakudya chili chonse chikhumudwitsa mbale wanga, sindiyenera kudya nyama ku nthawi zonse, kuti ndisakhumudwitse mbale wanga.” ( XNUMX:XNUMX ) Choncho, m’bale wanga amasangalala kwambiri ndi chakudyacho.
Koma n’cifukwa ciani Paulo sanafune kukhala cokhumudwitsa kwa aliyense? Iye akufotokoza zimenezi mwatsatanetsatane: “Pakuti ngakhale ndili mfulu kwa onse, ndinadziyesa ndekha kapolo wa onse, kuti ndipindule ochuluka. Kwa Ayuda ndinakhala ngati Myuda, kuti ndipindule Ayuda; Kwa iwo amene ali pansi pa lamulo ndinakhala ngati womvera lamulo, kuti ndipindule iwo omvera lamulo; Kwa iwo opanda lamulo ndakhala ngati wopanda lamulo, ngakhale kuti sindine wopanda lamulo pamaso pa Mulungu, koma womvera lamulo la Khristu, kuti ndipindule iwo opanda lamulo. Kwa ofooka ndakhala ngati wofowoka, kuti ndipindule ofooka; Ndakhala zonse kwa onse, kuti m’zonse ndikapulumutse ena” (9,19:22-XNUMX).

Popeza kuti Paulo anafa ndi Yesu ndipo Yesu tsopano akukhala mwa iye, anafuna kukopa anthu ambiri kwa Yesu. Pachifukwa chimenechi amadzipereka kwambiri: “Ndiligonjetsa thupi langa ndi kulilamulira kuti ndisalalikire kwa ena ndi kukhala wolakwa.” (9,27) Choncho chophimba ndi chimodzi mwa zinthu zimene ziyenera kugwiritsidwa ntchito pamene zikumveka bwino. kusonyeza ulemu ndi kukopa ena m’malo mowakaniza? Kodi chophimbacho chingakhale chisonyezero cha kudzikonda?

Ufumu wa Mulungu umabwera popanda chiwawa

Mavesi otsatirawa a Paulo ali ochititsa chidwi kwambiri: “Ngati wina waitanidwa kuti adulidwe, asayese kuwononga; Ngati wina anaitanidwa wosadulidwa, asadulidwe. Kudulidwa kulibe kanthu, kusadulidwa si kanthu, koma kusunga malamulo a Mulungu ndi kanthu. Aliyense akhalebe mmene anaitanidwa. Ngati mwaitanidwa ngati kapolo, musade nkhawa! Koma ngati mungathenso kukhala mfulu, mugwiritse ntchito bwino koposa... Abale, yense akhalebe pamaso pa Mulungu [m’malo] amene anaitanidwako.” ( 1                                          huu]]] anaitanidwa’ sona. Ayuda, Agiriki, Agiriki, akazi, amuna ndi zina zotero. Mulungu angathenso kuchita zinthu zazikulu kudzera mwa osakwatira kapena akazi amasiye (7,18:21.24).

Paulo akumveketsa bwino lomwe kuti Baibulo silinena kuti pakhale kumasuka (akapolo, akazi) kapena kupanduka. Sakutsutsa zosintha zabwino. Choyamba ndi chokhudza kufikira anthu kwa Mulungu, ndipo izi zimachitika mwa kulola kuunika kwathu kuwalitsa pamalo pomwe Mulungu watiyika, m'malo mowoneka ngati osintha zinthu, omenyera ufulu wachibadwidwe kapena ma avant-gardists.

Paulo akudziŵa kuti uthenga wabwino suli wa dziko lino, apo ayi Akristu oona akanatenga zida, kugwiritsira ntchito chiwawa kukwaniritsa zolinga zawo, ndi kuyambitsa zipanduko ndi nkhondo. Yesu anati: “Ufumu wanga suli wa dziko lino lapansi; Ufumu wanga ukanakhala wochokera m’dziko lino, atumiki anga akanamenya nkhondo kuti ndisaperekedwe m’manja mwa Ayuda.” ( Yohane 18,36:5,5 ) “Odala ndi anthu ofatsa, chifukwa adzalandira dziko lapansi.” ( Mateyu XNUMX XNUMX)

Kodi akazi a ku Korinto anali pangozi ya kukhetsa mzimu wa chifatso mwa kuvula chophimba ndi kuika uthenga wa Yesu m’kuunika konyenga?

Lankhulani chinenero cha mnansi wanga

“Zonse zichitike moyenera ndi mwadongosolo.” ( 14,40:14 ) Zimenezi zinali zofunika kwambiri kwa Paulo. Chifukwa chiyani tingapindulenso anthu kwa Yesu? Ngati sitilankhula chinenero cha chikhalidwe chawo, sitidzawafikira monganso ngati sitilankhula chinenero chawo. Izi ndi zomwe Paulo akunena mu mutu wa 14,9, pamene akufotokoza ntchito ya mphatso ya zilankhulo ndikugogomezera kuti mwatsoka ndizochepa ngati sizimveka (13: 1-11). Chilankhulo cha chikhalidwe chimaphatikizapo ulemu ndi dongosolo, kuphatikizapo zovala, tsitsi, makhalidwe ndi miyambo, makhalidwe aulemu, komanso makhalidwe omwe amaonedwa kuti ndi ofunika kwambiri pa chikhalidwe, mwachitsanzo, kulimbikitsa chidaliro, ulemu ndi kuopa Mulungu. Izi ndi zenizeni zomwe chophimba mu XNUMX Akorinto XNUMX chikuyimira.

Kulemekeza chikhalidwe cha mnansi wanga

Paulo akuchoka pa mutu wa nyama yoperekedwa nsembe kwa mafano kupita ku mutu wa chophimba ndi mawu otsatirawa: “Musakhumudwitse Ayuda, Agiriki, kapena Eklesia wa Mulungu; phindu langa ndekha, koma la ena ambiri, kuti apulumutsidwe. Khalani akutsanza anga, monganso ine wotsanza Kristu.” ( 10,32-11,1 ) Kenako akutsutsa mwambo woukira boma wa akazi osavala chophimba kumutu m’mapemphero a tchalitchi. Umenewu sunali mwambo pakati pa Agiriki kapena Ayuda, monga momwe akugogomezera kumapeto kwa ndemanga zake kuti: “Tilibe chizolowezi chotero, ngakhale mipingo ya Mulungu.” ( 11,16:11,10 ) Unali kuonedwa kukhala wosayenera ndipo ulibe chizolowezi chotere ndi mipingo ya Mulungu. chonyozeka, kotero ngakhale angelo adachita manyazi nacho (5:22,5). Chifukwa chophimba kumutu chinali nthawi yomweyo chizindikiro cha maudindo osiyanasiyana a amuna ndi akazi ndipo anatumikira, titero kunena kwake, m'zochitika zambiri za moyo kuwonjezera kusiyanitsa amuna ndi akazi mu zovala, amene ali mfundo ya m'Baibulo (Deuteronomo XNUMX:XNUMX).

Kusiyana kwa chikhalidwe

Kuti iyi ndi nkhani ya chikhalidwe zikuoneka ndi kulemba kwa Paulo kuti mwamuna aliyense wophimba mutu wake popemphera amanyoza Mulungu (1 Akorinto 11,4:2). Koma sizinali choncho nthawi zonse. Munthawi ya Chipangano Chakale amuna ankaphimbanso mitu yawo pamaso pa Mulungu. Izi zanenedwa kwa ife ndi Mose, Davide ndi Eliya ( Eksodo 3,6:2; 15,30 Samueli 1:19,13; 6,2 Mafumu 11,13:15 ) ngakhalenso ndi angelo pa mpando wachifumu wa Mulungu ( Yesaya 4:6,5 ). Paulo ananenanso kuti: “Yeruzani inu nokha ngati kuyenera kuti mkazi apemphere kwa Mulungu wosavala chovala; Kapena kodi chirengedwe sichikuphunzitsani kale kuti ndi manyazi kwa mwamuna kuvala tsitsi lalitali? Komano, ndi ulemu kwa mkazi kukhala ndi tsitsi lalitali; pakuti anampatsa iye tsitsi lalitali m’malo mwa chophimba.” ( XNUMX:XNUMX-XNUMX ) Kwenikweni, m’Chipangano Chakale chinali cholemekezeka makamaka kwa mwamuna kuvala tsitsi lalitali. Chifukwa izi zinamuwonetsa iye kukhala wodzipereka kwambiri kwa Mulungu (Numeri XNUMX:XNUMX).

Zingakhale ndi zotsatira zotani lerolino ngati owerenga athu amavala zophimba, zophimba kapena zipewa? Kodi anthu amdera lathu angamvetse bwanji izi? Mwina ngati chizindikiro cha ulemu ndi kuzama? Kodi zimenezi zingapangitse kuti Mulungu akhale wodalirika? Kodi tingapindule anthu ambiri kwa Yesu?

Chophimba mu Islam

Pali zikhalidwe masiku ano momwe chophimba chimaonedwa kuti ndi chovuta kwambiri, cholemekezeka komanso choopa Mulungu kwa amayi, mwachitsanzo mu Islam. Ngati mkazi akukhala mu chikhalidwe chotere kapena/kapena akufuna kufikira anthu a chikhalidwe chimenecho, adzitengera mzimu wa Mtumwi Paulo. Ngakhale ngati m'mayiko ena (monga Turkey) ndi ochepa okha mu chikhalidwe ichi amavala chophimba chifukwa akazi ambiri akunja avula kale chifukwa cha mphamvu zakumadzulo, chifukwa ambiri chophimbacho chimakhalabe chizindikiro cha mkazi woopa Mulungu makamaka mu lingaliro labwino kwambiri ndikuti, kuvala chophimba ndikoyenera. Chophimbacho chili ndi tanthauzo labwino m'Baibulo komanso mu mzimu wa uneneri. Ndikoyenera kuvala ngati chizindikiro cha ulemu ndi chiyero. Komabe, m’chikhalidwe cha Azungu lerolino lili ndi tanthauzo limeneli kokha m’magulu osankhidwa, mwachitsanzo pakati pa Amennonite, amene amakhala m’madera awoawo ku North ndi South America. Ngakhale m’chikhalidwe cha kum’maŵa, tanthauzo lake la m’Baibulo lidakalipobe mpaka lero.

Chipewa ndi bonnet mu Adventism

Ellen White sanayime pakuchita kwake kwa 1860. Cha m'ma 1901 analemba za msonkhano wa Adventist kuti: "Omvera anali mawonekedwe apadera, chifukwa alongo onse anali atavula zipewa zawo. Izo zinali zabwino. Ndinachita chidwi ndi kuona zinthu zabwinozi. Palibe amene amayenera kugwetsa makosi awo kuti ayang'ane panyanja yamaluwa ndi ma riboni. Ndikukhulupirira kuti m’pofunika kuti anthu a m’madera ena atsatire chitsanzo chimenechi.”Manuscript amatulutsidwa 20, 307) Palinso chithunzi chimene Ellen White akulalikira popanda chophimba kumutu mu 1906. Zaka makumi anayi kapena makumi asanu zingapangitse kusiyana kwakukulu pankhani ya chikhalidwe.

Kupembedza koona

Mawu enanso atatu apangidwa kuti asonyeze kuti sizokhudza mawonekedwe akunja a ulemu, koma za umulungu weniweni, womwe umasonyezedwa mosakayikira pa nthawi zosiyanasiyana komanso m'zikhalidwe zosiyanasiyana. (Lamulo la makhalidwe abwino la Mulungu, ndithudi, silinakhudzidwe ndi zimenezi. Sitiyenera kutengera makhalidwe oipa a chikhalidwe kapena chinenero! Mulungu adzatipatsa nzeru zogwiritsa ntchito chikhalidwe ndi chinenero motsogoleredwa ndi Mzimu wake.)

Chilankhulo cha mantha

Aliyense amene amaona kuti Sabata n’njofunika m’njira iliyonse ayenera kubwera ku utumiki waukhondo ndi wovala mwaudongo ndi mwaudongo. Chifukwa…chidetso ndi chipwirikiti zimapweteka Mulungu. Ena ankaganiza kuti kuvala kumutu kwina kusiyapo boneti ya dzuwa n’kosayenera. Izi ndizokokomeza kwambiri. Palibe chochita ndi kunyada kuvala chic, udzu wosavuta kapena boneti ya silika. Chikhulupiriro chimatilola kuvala zovala zosavuta komanso kuchita ntchito zabwino zambiri zomwe timadziona kuti ndife apadera. Koma ngati titaya kukoma kwa dongosolo ndi kukongola kwa zovala, ife kwenikweni tasiya kale chowonadi. Pakuti chowonadi sichikhala chonyozeka, koma nthawi zonse chimakulitsa. Anthu osakhulupirira amaona osunga Sabata kukhala opanda ulemu. Ngati anthu amavala mosasamala ndi kukhala ndi makhalidwe oipa, onyansa, maganizo amenewa amalimbikitsidwa pakati pa osakhulupirira.”Mphatso Zauzimu 4b [1864], 65)
»Pomwe mukulowa m'nyumba yopemphereramo musaiwale kuti iyi ndi nyumba ya Mulungu; Onetsani ulemu wanu povula chipewa chanu! Iwe uli pamaso pa Mulungu ndi angelo. Phunzitsani ana anu kukhala aulemu!”Manuscript amatulutsidwa 3 [1886], 234)

“Yesetsani kukhala aulemu mpaka atakhala mbali yanu.” ( Child Guidance, 546) M’chikhalidwe cha Kum’maŵa, ulemu umaphatikizapo, mwachitsanzo, kuvula nsapato zako ( Eksodo 2:3,5; Yoswa 5,15:XNUMX ). Kodi nchiyani chimene chimaonedwa kukhala chisonyezero cha ulemu ndi ulemu m’chikhalidwe chathu?

Chenjezo lomaliza

“Kodi ndimotani mmene munthu amakhudzidwira ndi mafunso a zipewa, za m’nyumba, za chakudya ndi zakumwa, kuposa ndi zinthu zokondweretsa kwamuyaya ndi chipulumutso cha miyoyo! Zonsezi posachedwapa zidzakhala zakale. "Maulaliki ndi Zokamba 2, [ulaliki wa pa September 19.9.1886, 33], XNUMX)

Kotero mwamsanga pamene chophimbacho chimasokoneza uthenga wabwino, mwamsanga kuvala kapena kusavala kumakhala kosiyana ndi kulemekeza, ulemu ndi chipulumutso cha miyoyo, mwamsanga pamene zimatsogolera ku magulu ndi kutalikirana, Mulungu amanyozedwa. Zomwezo zimagwiranso ntchito pa maonekedwe ndi miyambo yambiri ya chikhalidwe.