Kodi ndife odzaza kapena olowa nyumba limodzi a malonjezano ndi maulosi achiyuda? Kodi Ayuda, kuphatikizapo Ayuda amakono, ali ndi malo apadera ozikidwa pa Baibulo? Ndi Kai Mester

Akhristu ambiri ndi Adventist amakonda kudziwona ngati olowa m'malo ovomerezeka a Chiyuda. Ayuda anali atakana Mesiya ndipo sanayenera kudzinenera okha malonjezo a m’Baibulo. Malonjezo amene Mulungu anapanga kwa Israeli tsopano akugwira ntchito ku mpingo wachikhristu makamaka ku mpingo wa Adventist monga Israeli wauzimu lero.

Chifukwa cha malingaliro awa, wina amalankhula za Ayuda monyoza, akumwetulira - ngakhale ndi chisoni - njira yawo yosunga chilamulo komanso koposa Sabata lonse. O, akanangovomereza Yesu ndi kukhala Akhristu!

Kunena zowona, timakhulupirira kuti mwa kutsanulidwa kwa Mzimu Woyera, malonjezo a m’Baibulo pang’onopang’ono anakhala ndipo akupezeka kwa anthu ndi manenedwe onse. Koma tisaiwale kuti Yesu ankadziona kuti ndi Mfumu ya Ayuda.

Kodi ife timakonda Mfumu ya Ayuda?

Pilato anafunsa Yesu mwachindunji, "Kodi ndiwe mfumu ya Ayuda?" Yesu anamuuza kuti: “Wanena choncho!” ( Mateyu 27,11:21,39 ) Yesu anali Myuda ndipo atumwi ake analinso Ayuda mpaka imfa yawo. Paulo anaulula kuti: “Ndine Myuda wa ku Tariso.” ( Machitidwe XNUMX:XNUMX ) Kodi timam’konda Yesu? Kenako unansi wathu ndi Ayuda uyenera kukhala wapamtima kwambiri. Kodi zinakuchitikiranipo kuti munakhala ndi unansi wosiyana kotheratu ndi dziko, anthu ake, chinenero chake mutakhala mabwenzi apamtima ndi munthu wochokera m’dziko lino?

Kudzichepetsa kwathu kuli kuti?

Anzeru akum’mawa anafika nati, “Ili kuti mfumu ya Ayuda imene inabadwa? Pakuti taona nyenyezi yake kum’maŵa, ndipo tabwera kudzamlambira!” ( Mateyu 2,2:XNUMX Elberfelder ) Tiyeni tikhale ndi kudzichepetsa kofanana ndi kwa mbadwa za Abrahamu ndi kuvomereza kuti sitiri mbadwa zachindunji za Yakobo, sitili a mbadwa za Yakobo. obadwa osankhika, ndimo nabwera kudzalambira Mfumu ya Ayuda?

Kuyamikira kwathu kuli kuti?

Kodi sikungakhale “Mkristu” wochuluka m’malo modzimva kukhala wabwinopo kuposa Ayuda ndi kuwanyozera ngati titawasonyeza chiyamikiro chapadera? Chifukwa chakuti Yesu mwiniyo nthaŵi ina analozera kwa munthu amene sanali Myuda ndipo moteronso kwenikweni kwa ife: “Chipulumutso chichokera kwa Ayuda.” ( Yohane 4,22:XNUMX ) Malamulo Khumi, utumiki wowonekera bwino wa pakachisi, mbiri ya chipulumutso ndi Yesu, Mpulumutsi wa Ufumu wa Mulungu. Mesiya ndi Muomboli, zonse zomwe tili nazo osati kwa Mulungu yekha, komanso kwa Ayuda omwe adalola kugwiritsidwa ntchito ndi Mulungu kuti atipatse mphatso. Ndithu, Ayuda adapatuka kwa Mulungu mobwerezabwereza ndipo adali osamvera. Koma tikaona mbiri yachikhristu timasonyeza kuti sitinachite bwino. Koma tili ndi mwayi wophunzira kuchokera ku zolakwa za Israeli. Chotero tingayamikire kwa Ayuda m’njira zambiri.

Dongosolo loyenera!

“Sindichita manyazi ndi Uthenga Wabwino wa Khristu; pakuti mphamvu ya Mulungu ili chipulumutso kwa yense wakukhulupirira, kuyambira kwa Myuda, kenaka kwa Mhelene.” ( Aroma 1,16:XNUMX ) Kodi Uthenga Wabwino ndi wa ndani? Kwa Ayuda ndi Amitundu. Koma choyamba kwa Ayuda. Chiganizochi nthawi zambiri chimamveka motsatira nthawi. Zoonadi: Choyamba Yesu anabwera kwa Ayuda ndipo pambuyo pake pamene uthenga wabwino unapitanso kwa Amitundu. Koma kodi tapezadi tanthauzo lonse la vesi la m’Baibulo limeneli? ayi

Uthenga Wabwino nthawi zonse ndi kulikonse koyamba kwa Ayuda. Chifukwa chiyani? Palibe anthu ena amene ali ndi zofunika zambiri kuti amvetse uthenga wabwino. Chipangano Chakale chonse, chipembedzo chonse cha Chiyuda chimakhazikika pa Mesiya. Chilamulo ndi aneneri, utumiki wopatulika, amuna achikhulupiriro—chilichonse chimalozera kwa iye, ngakhale zochitika zakale za Mulungu ndi Israyeli zili mu Uthenga Wabwino. Palibe zodabwitsa izo zinalalikidwa koyamba kwa Ayuda. Nzosadabwitsa kuti Ayuda ankakhoza kutengera Uthenga Wabwino kwa Amitundu monga mmene anthu ena onse analiri.

Tisaiwale kuti pachiyambi mpingo woyamba unali pafupifupi Ayuda onse! Chotero Ayuda onse anali asanakane Mesiya konse, koma mbali chabe.

Kodi izi zikusintha maganizo athu pa Chiyuda? Kodi chikondi chathu pa anthuwa chimakula?

Madalitso ochulukirapo, matemberero ochulukirapo, madalitso ochulukirapo

“Nsautso ndi zowawa pa moyo wa munthu aliyense wakuchita zoipa, poyamba pa Myuda, pameneponso Mhelene; koma ulemerero ndi ulemu ndi mtendere kwa yense wakuchita zabwino, kwa Myuda poyamba, kenaka kwa Mhelene” ( Aroma 2,9:10-XNUMX )

Lamulo la madalitso ndi temberero limene Mose analalikira kwa ana a Israyeli m’chipululu limagwira ntchito kwa anthu onse. Koma imakhudza Ayuda poyamba chifukwa chidziwitso cha izo chimawonekera kwa iwo poyamba. Kukanidwa kwa Mesiya kunali ndi zotulukapo zowopsa kwa Ayuda, koma chimodzimodzinso kwa ife. Chifukwa tonse tinapachika Yesu pamtanda ndi machimo athu. “Pakuti kwa Mulungu kulibe tsankho la munthu.” ( Aroma 2,11:XNUMX ) Kupatulapo kuti Ayuda amamvetsetsa mfundo ya chifukwa ndi chotulukapo monga mmene anthu ena onse amakhalira ndipo motero amakumana nayo poyamba. Koma osati temberero lokha, komanso mdalitso.

Mbiri ya Ayuda n’njodzala ndi mavuto mpaka lero. Kuyang'ana ku Middle East ndikokwanira kutsimikizira izi. Ndipo komabe mbiri yachiyuda ilinso yodzala ndi madalitso. Kodi ndi anthu aang’ono ati padziko lapansi amene angayang’ane m’mbuyo pa mbiri yaitali chonchi? Ndi anthu ati omwe asunga mbiri yawo bwino kwambiri? Ndi anthu ati omwe athandizira kwambiri cholowa cha dziko, chidziwitso cha sayansi ndi kupita patsogolo? Chiyuda ndi Israeli ndi apadera ndipo nthawi zonse akhala amphamvu kuchokera ku adani onse. Ulemelero, ulemu ndi mtendere poyamba kwa Ayuda amene amachita zabwino.

Kodi Mulungu wakana anthu ake?

“Tsopano ndifunsa kuti: Kodi Mulungu wakana anthu ake? Zikhale kutali! Pakuti inenso ndine Mwisraeli, wa mbewu ya Abrahamu, wa fuko la Benjamini. Mulungu sanakane anthu ake, amene anawaoneratu.”​—Aroma 11,1.2:XNUMX, XNUMX.

Koma kodi fanizo la olima mpesa silinena kuti: “Ufumu wa Mulungu udzachotsedwa kwa inu n’kuperekedwa kwa anthu obala zipatso zake.” ( Mateyu 21,43:XNUMX )

Eya, Paulo mwiniyo akulongosola zooneka ngati zotsutsanazi: ‘Kodi anapunthwa kuti agwe? Zikhale kutali! Koma ndi kugwa kwawo chipulumutso chinadza kwa amitundu, kuwacititsa nsanje.” ( Aroma 11,11:XNUMX ) Posachedwapa, anthu amitundu ina amawachitira nsanje.

Pamapeto pake, Israeli sanataye ukulu wake. Mfundo yakuti Uthenga Wabwino wafika kwa Amitundu ikuyenera kuthandiza Israeli kuti apulumutsidwenso; pakuti Uthenga Wabwino uli kwa Ayuda poyamba. “Akapanda kupitiriza kusakhulupirira, [iwo] adzamezetsanidwanso; pakuti Mulungu akhoza kuwamezanitsanso. Pakuti ngati iwe unadulidwa ku mtengo wa azitona wa kuthengo, ndi kumezetsanidwa ku mtengo wa azitona womveka, kosiyana ndi chibadwidwe chake, kuli bwanji [nthambi] zachilengedwe izi kudzamezetsanidwanso ku mtengo wawo wa azitona?” ( Aroma 11,23:24-XNUMX ) Ngakhale kuti anthu amene anadulidwa ku mtengo wa azitona wa kuthengo, anamezetsanidwa motsutsana ndi chilengedwe.

Kodi Mulungu Ndi Wachilungamo?

Ena angadabwe ngati sikuli kosayenera kuti Ayuda ali ndi udindo umenewu. Kodi nchifukwa ninji Mulungu amachita nawo mosiyana ndi dziko lonse pamene palibe ulemu kwa anthu kwa iye?

Paulo akulengeza kuti: “Kunena za Uthenga Wabwino, iwo ali adani chifukwa cha inu; Pakuti mphatso za Mulungu ndi mayitanidwe ake sizingathe kulapa.” ( Aroma 11,28.29:XNUMX, XNUMX ) Mulungu amamukonda chifukwa cha makolo ake. Chifukwa chokonda Abrahamu, Isake ndi Yakobo, iye amadalitsa iwo mochuluka. Komabe ufulu wake wokana mwayiwu uli ndi kuthekera kwa temberero lowopsa.

Kapena ndiko kuthetsa kusiyana kwa mayiko?

Koma kodi Paulo sanadzinene yekha kuti: “Palibe kusiyana pakati pa Ayuda ndi Agiriki: onse ali ndi Ambuye mmodzi, amene ali wolemera kwa aliyense woitanira pa iye.” ( Aroma 10,12:3,11 ) “Palibenso Mgiriki kapena Myuda; odulidwa kapena osadulidwa, osakhala Mhelene, Asikuti, kapolo, mfulu, koma Khristu yense, ndi mwa onse.” ( Akolose 84:XNUMX, XNUMX; Lutera XNUMX )?

Kodi sitiyenera kusamala za mbadwa zathu ndi kungosiya kulankhula za Ayuda ndi osakhala Ayuda? Uthenga wabwino ndi wa aliyense, aliyense akhoza kuulandira ndikukhala Mkhristu kapena Adventist?

Ndi mfundo iyi, tiyeneranso kulowa nawo masiku ano, zomwe zimatchedwa kuti jenda, zomwe zimafalitsa kufanana kotheratu kwa amuna ndi akazi. Pakutinso Paulo anati: “Muno mulibe Myuda kapena Mhelene, muno mulibe kapolo kapena mfulu, muno mulibe mwamuna kapena mkazi; pakuti inu nonse muli amodzi mwa Kristu Yesu.” ( Agalatiya 3,28:XNUMX ) Komabe, Paulo sanatanthauze kufana kotheratu kwa amuna ndi akazi, monga momwe tingawonedwere m’mawu ena amene iye ananena. Kudziwika kwa amuna ndi akazi ndikofunika kwambiri kwa Baibulo monga momwe Ayuda amadziwira mosiyana ndi anthu amitundu.

“Koma kwa oitanidwawo, Ayuda ndi Ahelene, [tilalikira] Kristu, mphamvu ya Mulungu, ndi nzeru ya Mulungu.” ( 1 Akorinto 1,24:XNUMX ) “Koma kwa iwo oitanidwa, ndiwo Ayuda ndi Ahelene;

Onse akutchedwa, Ayuda ndi Amitundu. Onse ali ndi udindo wawo wapadera komanso ntchito yawo.

Khalani Myuda kwa Myuda

Komabe, Paulo akutisonyeza kuti sitiyenera kuchititsa nsanje Ayuda okha mwa kupeza chipulumutso m’matupi athu ndiponso kuwawalitsa. Anatiphunzitsanso chinthu china:

“Pakuti ngakhale ndili mfulu kwa onse, ndadzipanga kapolo wa onse, kuti ndipindule [anthu] ochuluka. Kwa Ayuda ndinakhala ngati Myuda, kuti ndipindule Ayuda.”—1 Akorinto 9,19:20-XNUMX.

Tikakumana ndi Ayuda, kodi ndife okonzeka kuphatikiza zinthu zachiyuda m'miyoyo yathu tokha? Kapena ngakhale kufunafuna Ayuda mosamalitsa, kupita ku sunagoge, kumachita mapwando awo kuti apangitse Ayuda kudziŵa Mesiya wawo?

mwanzeru kwa Ayuda

Paulo akutipatsa uphungu wina: “Musakhumudwitsa Ayuda, kapena Ahelene, kapena Eklesia wa Mulungu; kuti apulumutsidwe.” ( 1 Akorinto 10,32:33-XNUMX;

Kodi ndife okonzeka kusiya zinthu zomwe zimasokoneza Ayuda? Mwachitsanzo, miyambo yambiri yachikhristu yomwe siichokera pa lamulo lililonse la m’Baibulo. Kupanga ndi kupachikidwa zizindikiro za mtanda kukumbutsa Ayuda za mazunzo achikhristu ndi kusalolera; chikondwerero cha Khirisimasi ndi Isitala, chimene chinazikidwa pa kalendala ya dzuŵa yosagwirizana ndi Baibulo ndipo n’zophatikizana ndi miyambo yambiri yochokera kuchikunja; kutchula dzina la Mulungu YHWH, ngakhale kuti matchulidwe ake enieni sakudziŵikanso; kugwiritsiridwa ntchito kwa liwu lochokera ku Chigriki lakuti “Kristu” m’malo mwa liwu lachihebri lochokera ku Chihebri ndipo chotero liwu lowonjezereka lowonjezereka lakuti “Mesiya.” Zimenezo zingakhale zokwanira mwachitsanzo.

Kodi Chipangano Chatsopano chimapeputsa Ayuda?

Koma n’zodziwikiratu kuti m’Chipangano Chatsopano mawu akuti “Myuda« amagwiritsidwa ntchito molakwika.

Izi zili choncho makamaka mu Uthenga Wabwino wa Yohane, umene mosakayikira unalembedwa makamaka kwa Akunja. Koma chimene chikutanthauzidwa m’Chipangano Chatsopano nthaŵi zonse ndi “Ayuda osakhulupirira” amene anakana uthenga wabwino umene unalalikidwa kwa iwo ndi Ayuda anzawo m’sunagoge. Malemba otsatirawa a m’buku la Machitidwe a Atumwi amatisonyeza zimenezi, mwachitsanzo: “Ndipo ku Ikoniyo anabwerera m’sunagoge wa Ayuda, nalalikira kotero kuti khamu lalikulu la Ayuda ndi Agiriki linakhulupirira. Koma Ayuda amene anakhalabe osakhulupirira anayambitsa chipwirikiti nautsa miyoyo ya anthu a mitundu ina kuti iukire abale awo.”— Machitidwe 14,1:2-XNUMX .

Chipangano Chakale chonena za tsogolo la Ayuda

Nthawi ina Hoseya analosera kuti: ‘Udzakhala nthawi yaitali wopanda chigololo ndiponso wopanda mwamuna, ndipo ine sindidzalowanso mwa iwe. Kwa nthawi yaitali Aisrayeli adzakhala opanda mfumu, opanda olamulira, opanda nsembe, opanda mwala, Efodi, ndi mulungu wa m’nyumba.” ( Hoseya 3,3:4-84 ) Pambuyo pa ukapolo wa ku Babulo Ayuda anachiritsidwa. wa kupembedza mafano, koma anakhala opanda mfumu, sanazindikire mfumu yawo pamene iye anadza koyamba.

“Zitatha izi ana a Israyeli adzabwerera, nadzafuna Yehova Mulungu wao, ndi Davide mfumu yao; + Iwo adzanthunthumira ndi kuthaŵira kwa Yehova ndi kwa ubwino wake kumapeto kwa masiku.” ( Hoseya 3,5:XNUMX ) Pamenepo padzakhala chipwirikiti chachikulu pakati pa Ayuda. Ngati muyang'anitsitsa, chinachake chikuchitika kale. M’mbuyomu, Ayuda ambiri sanavomereze Yesu kukhala Mesiya wawo. Ena a iwo akhoza kudzozedwa ndi mzimu wabodza wa Chipentekoste. Koma oona mtima mwa iwo adzazindikira zimenezi m’nthawi yake.

Kutembenuza Ayuda ndi Akhrisitu kwa wina ndi mzake

Kodi tikufuna kulowa nawo ntchito ya Nthawi yotsiriza Eliya kugwirizana? “Taonani, ndidzakutumizirani Eliya mneneri, lisanadze tsiku lalikulu ndi loopsa la Yehova; Iye adzatembenuzira mitima ya atate kwa ana, ndi mitima ya ana kwa atate awo, kotero kuti ndikadzafika sindidzasakaza dziko ndi chiwonongeko.” ( Malaki 3,23:24-XNUMX ) Ndi ntchito yathu. monga Adventist kuti abweretse Mesiya kwa Ayuda (atate) ndi Sabata kwa Akhristu (ana). Tiyeni tiphunzire kwa Mtumwi Paulo! Tiyeni tisinthe maganizo athu kwa Ayuda! Tisayesenso kuwapanga Akristu pamene iwo ali kale m’chipembedzo cha Mfumu ndi Mesiya wawo. Iwo angakhale okhoza kuzindikira Mesiya wawo ndi kuvomereza ndi kumvetsetsa uthenga wa Advent ngati tibwezeretsa kwa iwo ulemu ndi chikondi chimene Mulungu wawafunira mpaka lero. Monga Ayuda, muli ndi ufulu wonena malonjezano amene ifenso tikulozera inuyo panokha.

Zowonjezera mu February 2016:

Pali lingaliro lakuti ambiri mwa Ayuda amakono sali kwenikweni mbadwa za Abrahamu. Chotero, mavesi a m’Baibulo amene andandalikidwawo sangagwirizane nkomwe ndi iwo. Komabe, zimenezi zimanyalanyaza mfundo yakuti Ayuda sanakhaleko fuko lopanda chibadwa. M’mbiri yonse ya anthu, alendo ambiri anagwirizana ndi anthu. Aliyense atha kukhala Myuda ngati atadzizindikiritsa mokwanira ndi Chiyuda ndikutembenuka. Ngakhale Yesu anali ndi makolo a m’banja lake amene anali Akunja, monga ngati Rahabi Mkanani ndi Rute Mmoabu. Aliyense amene analowa m’gulu la Ayuda kapena amene anali m’gulu lawo kuyambira chibadwire, ngakhale makolo awo sanali mbadwa za Yakobo, anali kumvera malonjezano ndi maulosi amene Mulungu anapereka kwa Isiraeli. Palibe chomwe chasintha mpaka lero. Ngakhale kuti Akhazar lerolino akupereka mbali yaikulu ya majini a Chiyuda cha Ashkenazi (Chijeremani), iyi ingakhale njira ya Mulungu yosungira Chiyuda m’malo ake ofunika padziko lonse kufikira lerolino. Komabe, Ayuda aku Ashkenazi nawonso ali ndi mizu ina. Komabe, pafupifupi gawo limodzi mwa magawo atatu a Ayuda amakono ndi Sephardic (Iberia) ndi Mizrahi (Kum’maŵa) Ayuda. Kuphatikiza apo, pali Ayuda aku India, Aitiopiya ndi achi China, kungotchula ochepa chabe, onse omwe alibe chochita ndi a Khazar. Ku Israeli, zizindikiro izi zikuphatikizana kwambiri.

Poyamba adawonekera tsiku la chitetezero, January 2012.
http://www.hoffnung-weltweit.de/UfF2012/Januar/juden.pdf