Kuenzanisira mutemo woupenyu, ngatimbofungidzira nzira yeutano. Ine migero kumativi ose. Nzira chete yekugara uine hutano ndeyekugara munzira. Kana zvakadaro, pane matambudziko. Kuti urambe uine hutano, pane zvinhu zvakawanda zvinodiwa. okisijeni, mvura, zvokudya, kupisa.

Chii chinoitika kana tembiricha yakwira? Ipapo une fivha. Zvinoita kuti unzwe sei? Kusagadzikana, unotanga zviratidzo zvinokuudza kuti uri kubva kure neyakajairwa tembiricha yemuviri: unodikitira, kutsvuka, kutsvaga mumvuri, batidza fan, nezvimwe, saka edza kudzikisa tembiricha yemuviri wako zvakare kuti udzoke. kune zvakajairwa zvinouya mune zvakajairika.

Asi zvakadini kana tembiricha yakaderera? Kunyangwe ipapo iwe unowana zviratidzo: goosebumps, kutonhora. Izvi, zvakare, hazvina kugadzikana kuti tizive kuti tiri kutsauka kubva pane zvakajairwa nemutemo.

Mutemo hauna basa nesu zvachose. Tinonyanya kunetseka nemanzwiro asina kugadzikana. Kana tikaramba tiri munzira, tinonzwa zvakanaka. Zvinonakidza. Kana tikatsauka kubva munzira, hazvina kugadzikana kuti tinomuka uye tiite nekukurumidza. Tembiricha yemuviri inofanira kudzoka kune yakajairika kuti tive neutano. Nekudzokera kune zvakajairwa, kumutemo, basa rakanaka uye manzwiro ari nani anovimbiswa.

Chii chaizoitika kana tiine manzwiro akafanana kana tembiricha iri kukwira kana kuderera? Semuenzaniso, kana tikapisa mune zvese zviri zviviri? Izvozvo zvingava nengozi. Nekuti ipapo taisazoziva kuti tingadzokera sei mukuwirirana nemutemo wekushisa kwemuviri. Kudai taipisa nekudzikira kwetembiricha, taizoda kutonhora zvakanyanya. Izvi zvinogona kukonzera kufa nekukurumidza. Chinhu chakanaka kuti kurwadziwa kunosiyana zvichienderana nekutsauka kwatinoita kubva pane zvakajairwa. Saka isu tinoziva nzira yekudzokera kune yakajairika tembiricha yemuviri.

Asi chii chinoitika kana tikatsauka zvakanyanya kubva kumutemo? Semuenzaniso, kana tembiricha ichikwira zvakanyanya. Ipapo isu hatingove nezviratidzo chete, asi kurwara uye kukudziridza malfunctions sekuneta kana kupisa sitiroko.

Iye zvino tiri kunzwa zvakaipa chaizvo. Sei? Nekuti isu takatoenda kure nemutemo unodzora tembiricha yedu yemuviri. Kunyangwe chirwere ichi chichipfuura zviratidzo, kuchiri kuedza kutimutsa kuti tigone kudzosa tembiricha kune yakajairika. Chero ani anobata dzihwa anogona zvakare kurwara chaizvo: frostbite, chilblains kana hypothermia. Uku zvakare kuedza kutiita kuti titendeuke kuti tikwanise kudzokera munzvimbo ine hutano hwekunyaradza.

Kana, pasinei nezviratidzo uye kurwara, tikaramba tichienda mberi uye kure kure nemitemo yedu yekushanda, tinozopedzisira tapfuura kubva mukusashanda kune kusashanda (rufu). Muviri unogona chete kutsungirira imwe chiyero. Ipapo anorega ndokufa nokupisa kana kuti kutonhora.

Patinoramba tiri munzira inoenda kuutano, tinowanzonzwa zvakanaka. Kana tikarasa nzira yedu, kunowedzera kusagadzikana kuti tiite uye tigadzirise isu pachedu. Avo vari kunanga kurufu pakupedzisira vachasvika pakusadzoka. Uchiri kurarama, asi kwete kwenguva refu. Ndinovimba iwe uchayambuka "mutsara wekuzvikudza," mutsara apo zviratidzo zvako zvasvika zvakanyanya zvokuti unoda kutsvaga rubatsiro kuti ubve mumamiriro ako asina kugadzikana, munguva yakanaka zvisati zvaitika.

Ndinoziva kubva mukurapa kwangu kuti vakadzi vanodarika mutsara uyu pamberi pevarume. Ndosaka vakadzi vachiwanzoona chiremba kare kupfuura varume. Dzimwe nguva mutsara wekuzvikudza wemurume unosvika pakufa zvekuti hapana kudzokera shure asati atombotsvaka rubatsiro. Izvi zvinosuruvarisa kutaura zvishoma.

Chimwe chikonzero ndeichi: Kana zvimwe zvinhu zvose zvatinoda (okisijeni, mvura, zvokudya) zviri mukati memiganhu yenguva dzose, kutsauka kwakawanda patembiricha yakafanira kunobvira kusati kwashanda zvisina kufanira kana kuti kufa. Kutsauka kukuru mune imwe nzvimbo kunogona kubvumidzwa zvakanaka kana dzimwe nzvimbo dzese dzakanaka. Zvisinei, kana wapera mvura mumuviri, kushaya okisijeni uye kusaenzana kwema electrolyte, kunyange kuchinja kuduku kwetembiricha yomuviri kunogona kukonzera kusashanda zvakanaka kana kufa.
Zvino chii chinoitika kana tikashandisa mushonga kana mamwe maitiro ekugadzirisa zviratidzo munzira ino kune hutano? Kana kurwadziwa kana kusagadzikana (zvisina kunaka zviratidzo) zviripo kutinyevera pamusoro pechimwe chinhu, kana kuti kutikurudzira kuchinja maitiro edu kuitira kuti tidzokere kune zvakajairika uye tidzivirire kugara kwedu zvakanaka nekushanda kwakakodzera, chii chiri ngozi yemishonga yemarwadzo kana mamwe maitiro ekudzora zviratidzo asingagadzirise dambudziko riripo?

Ngatitii tine zviratidzo zvekurwadziwa, tobva tatora mishonga yekunyaradza marwadzo uye kurwadziwa kunopera. Izvi zvingaderedza kukurudzira kugadzirisa dambudziko chairo. Kana tikatora mishonga yakasimba uye yakasimba kuti tivhare marwadzo ari kuwedzera, taizoswedera pedyo nerufu pasina chido chechokwadi chokubvisa chinokonzera.

Handisi kutaura kuti painkillers haina kukodzera mushonga wakakomba mutsaona, maoparesheni, nezvimwe. Zvisinei, kutonga kwezviratidzo kwenguva refu kunoderedza kukurudzira kwatinoda kudzosa maitiro edu kuti aenderane nemitemo inodzora hunhu hwedu. Tinopeta maoko edu toramba takavharirwa mumamiriro edu ekusashanda zvakanaka.

Ndine mumwe mubvunzo: unoda rudo rwehupenyu here? Handina kuwana mumwe kubva pazviuru angave akapindura kuti kwete kumubvunzo uyu. Tose tinoda rudo, sokuda kwatinoita okisijeni, mvura, zvinovaka muviri, uye kudziya. Kungava here kuti kune mutemo unodzora kushanda kwerudo? Kungava here kuti kutsauka pamurairo uyu, kungava kurudyi kana kuruboshwe, kunobereka zviratidzo zvisingafadzi, ipapo hosha (kusashanda) uye pakupedzisira rufu? Ndinoti hongu. Mutemo uripo pano mutemo waMwari—Mitemo ineGumi. Mutemo wehupenyu unotaura kuti isu tine hutano chete kana isu tichienderana nemaitiro anodzora mabasa edu. Kana tikasadaro, tinorwara.

Verenga pamusoro apa: Teil 4

Teil 1

Kutendeseka na: Dr. zvokurapa Mark Sandoval: Mutemo weHupenyu, Uchee Pines Institute, Alabama: mapeji 15-19