Oge ịgụ ihe: nkeji 7

Mgbe o si na Wartburg lọta, Luther tinyere onwe ya n’imegharịgharị nsụgharị Agba Ọhụrụ ya, n’oge na-adịghịkwa anya ozi ọma ahụ dị n’aka Germany n’asụsụ ala nna ya. Ndị hụrụ eziokwu ahụ n’anya ji oké ọṅụ nweta nsụgharị a; ndị họọrọ ọdịnala na iwu mmadụ ji nlelị jụrụ ha.

Ndị ụkọchukwu, bụ́ ndị na-agụghị onwe ha n’Akwụkwọ Nsọ, nwere nsogbu n’obi n’echiche bụ́ na ndị nkịtị ga-enwezi ike isoro ha kwurịta iwu na Okwu Chineke, nakwa na a ga-esi otú ahụ kpughee amaghị ihe ha bụ. Rome ji ikike na ike ya niile gbochie mgbasa nke Akwụkwọ Nsọ, ma iwu niile, ọbụbụ ọnụ na mmekpa ahụ enyeghị aka. Ka ndị Rom na-akatọkwu ma machibido ikesa Bible, otú ahụ ka ndị mmadụ na-achọkwu ịmatakwu ihe. Ndị nile pụrụ ịgụ ihe chọsiri ike ịmụ Okwu Chineke n’onwe ha iji mụta ihe ọ na-akụzi n’ezie. Ha na-ebu ya, gụọ ma gụọ, ha enweghịkwa afọ ojuju ruo mgbe ha buchara akụkụ buru ibu n'isi. N'ịhụ ịnụ ọkụ n'obi e ji na-anata Agba Ọhụrụ, Luther malitere ịsụgharị Bible Hibru ozugbo, na-ebipụta ya n'akụkụ otu n'otu mgbe e dechara ya.

Mwakpo sitere na England

N'ihe dị ka n'oge a, onye iro ọhụrụ nke Ndozigharị ahụ pụtara. Akụkọ ruru Wittenberg na Henry nke Asatọ, bụ́ Eze England, edewo akwụkwọ na-akwado ozizi ndị Rom ma wakpo Luther n'ike. Henry bụ otu n'ime ndị eze kacha ike na Krisendọm, o kwekwara na ya nwere ike ikpochapụ mgbanwe ahụ ngwa ngwa. O jighị arụmụka sitere na Akwụkwọ Nsọ kwado ọnọdụ ya, kama ọ na-arịọ naanị ikike nke Ụka na omenala ndị Nna-ukwu. Ọ malitekwara nlelị na ịkwa emo wee kpọọ Luther onye mmegide na-adịghị ike, anụ ọhịa wolf, agwọ ọjọọ, onye otu ekwensu.

Ndị na-eso ụzọ Rom ji ọṅụ kelee mpụta akwụkwọ a. Echiche ya na-enweghị isi na ebubo ọjọọ ya tọrọ ndị kpachaara anya jụ ozizi nke Okwu Chineke mma. Ndị isi na ndị ụkọchukwu toro ya, na ọbụna Pope n'onwe ya, na Henry nke Asatọ ka a na-asọpụrụ dị ka ihe ịtụnanya amamihe, ọbụna dị ka Solomon nke abụọ.

Luther gụchara ọrụ ahụ n'ịtụnanya na nlelị. Ihe na-abụghị eziokwu na mkparị mmadụ, nakwa ụda nlelị kpụ ọkụ n'ọnụ kpalitere iwe ya. Echiche ahụ bụ́ na popu na ndị na-eso ụzọ ya turu ọnụ maka mmepụta adịghị ike na nke na-enweghị isi mere ka o kpebisie ike ịkwụsị ịnya isi ha.

Mwakpo nke Luther

Ọzọ, o were akwụkwọ-odide-ya megide ndi-iro nke ezi-okwu. O gosiri na ọ bụ nanị iwu na ozizi mmadụ kwadoro ozizi ya Henry. “Ma mụ onwe m,” ka o kwuru, “m na-anọgide na-arịọ ozi ọma na Kraịst. Otú ọ dị, ndị iro m na-aga n'ihu na-amasị omenala, ememe, na ndị Nna. Pọl onyeozi kwuru, sị: ‘Ka okwukwe unu ghara ịdị n’amamihe mmadụ, kama n’ike Chineke.’ ( 1 Ndị Kọrịnt 2,5:XNUMX ) Site n’ égbè eluigwe e ji égbè eluigwe mee, onyeozi ahụ kụrisịa echiche nzuzu nile nke Henry ozugbo. na-achụsasị ha dị ka uzuzu nke ifufe. "

"Ana m emegide mkpebi niile nke ndị nna, nke mmadụ, nke ndị mmụọ ozi na nke ndị mmụọ ọjọọ," ka ọ na-ekwu, "ọ bụghị oge ochie nke ọdịnala, ọ bụghị àgwà nke ọha mmadụ, kama okwu nke Chineke ebighị ebi, ozioma, ndaba nke ha onwe ha na-ekweta nwere. Jidere akwụkwọ a, dabere na ya, nya isi n'ime ya, nwee mmeri na aṅụrị na ya...Eze Eluigwe nọ n'akụkụ m; ya mere, anaghị m atụ egwu ihe ọ bụla.” Site n’esemokwu sitere n’Okwu Chineke, Luther gbajiri ma kagbuo ntutu nile nke ndị na-emegide ya. Ozizi ọhụrụ ahụ na ndị na-akwado ha dị ka ndị Izrel nọ n’Ijipt: “Ka a na-emegbu ndị mmadụ karị, otú ahụ ka ha na-amụba ma gbasaa.” ( Ọpụpụ 2:1,12 )

ije na-ewu ewu nwere nnukwu ihe ịga nke ọma

A na-eji ịnụ ọkụ n'obi agụ ihe odide Luther ma n'ime obodo ma n'ime obodo. N’uhuruchi, ndị nkụzi si n’ụlọ akwụkwọ dị n’ime ime obodo na-agụrụ ndị nta akụkọ gbakọrọ gburugburu ebe a na-amụnye ọkụ. Mgbe ọ bụla ụfọdụ mkpụrụ obi kwenyesiri ike na eziokwu ahụ ma jiri anya mmiri nke ọṅụ were okwu ahụ zie ozi ọma ọzọ.

E mesiri okwu ndị e ji ike mmụọ nsọ ike: “Mgbe e kpughere okwu gị, ọ na-enye ìhè, na-emekwa ka ndị nzuzu mara ihe.” ( Abụ Ọma 119,130:XNUMX ) Omume ọma, ma mụbakwara ike iche echiche ruo n’ike na ike a na-amaghị ama. Ọchịchị Papal amanyewo ndị mmadụ yoke ígwè, na-edebe ha n'amaghị ama na mweda n'ala. Ozizi ha nile bụ ihe na-agba ume n’ememe ụdịdị; E ji nlezianya na-edebe usoro ihe omume nke ofufe, ma obi na uche enwechaghị òkè n'ozi ha nile. Ka o sina dị, ọtụtụ n'ime ndị na-aga chọọchị a nwere ikike na-adịghị agwụ agwụ bụ́ nanị ihe e kwesịrị ịkpọte na ịgbalite. Ozizi Luther nyere eziokwu dị mfe nke Okwu Chineke, Okwu ahụ n'onwe ya ka e tinyere n'aka ndị nkịtị. Ọ bụghị nanị na nke a mere ka ọ dị ọcha ma mekwaa ọdịdị ime mmụọ, kamakwa ọ kpatakwara ndụ ọhụrụ n'ime ikike ọgụgụ isi.

Akwụkwọ Nsọ n'aka, a hụrụ ndị nọ n'ụdị ndụ nile ka ha na-agbachitere ozizi nke Ndozigharị ahụ. Ndị na-akwado popu, bụ́ ndị hapụworo ndị ụkọchukwu na ndị mọnk ọmụmụ Akwụkwọ Nsọ, na-akpọzi ha ugbu a ka ha gọnahụ ozizi ọhụrụ ahụ. Ma ndị ụkọchukwu na ndị mọnk amaghị Akwụkwọ Nsọ ma ọ bụ ike Chineke. N’ihi ya, “ndị na-agụghị akwụkwọ” na “ndị jụrụ okwukwe” na-emeri ha mgbe nile. “N’ụzọ dị mwute,” dị ka otu onye edemede Katọlik si kwuo, “Luther emewo ka ndị na-eso ụzọ ya kweta na okwukwe ha kwesịrị ịdabere nanị n’okwu Akwụkwọ Nsọ.” Ìgwè mmadụ gbakọtara ịnụ ka ndị nkịtị na-akọwa eziokwu ahụ na ọbụna na-arụrịta ụka na ndị ọkà mmụta okpukpe na ndị ọkà mmụta sayensị. Amaghị ihe ihere nke ndị ukwu a pụtara ìhè mgbe arụmụka ha megidere ozizi dị mfe nke Okwu Chineke. Ndị na-agụghị akwụkwọ, ndị inyom na ndị ọrụ nwere ike iji Akwụkwọ Nsọ kọwaa ihe kpatara nkwenye ha.

Mmachibido na-akwalite Ndozigharị ahụ

Ihe ịga nke ọma nke Ndozigharị ahụ kpalitere mmegide kpụ ọkụ n'ọnụ. Mgbe ndị ụkọchukwu Rom hụrụ na ọgbakọ ha na-adalata, ha rịọrọ ndị ọchịchị ka ha nyere ha aka ma gbalịa ihe niile ha nwere ike ime iji nwetaghachi ndị na-ege ha ntị. Agbanyeghị, nke a nwere ihe ịga nke ọma naanị otu akụkụ. Nri nke ndu nāgu ndi ahu; ha achọtawo n'ozizi nke Ndozigharị ihe afọ juru mkpụrụ obi ha mkpa, ma ha gbakụtara ndị ahụ nyeworo ha nri na-abaghị uru nke ememe nkwenkwe ụgha na omenala ụmụ mmadụ ruo ogologo oge. Mgbe ụfọdụ, ndị mmadụ na-amanye ndị ụkọchukwu ịgba arụkwaghịm, n’ihi na ha ji akụkọ ifo ghọgbuo ha ruo ogologo oge.

N’ihi ya, mgbe ndị na-eme mgbanwe ahụ nọ na-enwekwu nsogbu, ha ṅara ntị n’okwu Mesaịa ahụ: “Ma ọ bụrụ na ha achụso unu n’otu obodo, gbaga n’obodo ọzọ.” ( Matiu 10,23:XNUMX ) Ìhè ahụ banyere n’ebe nile. N'ebe ụfọdụ, ndị gbara ọsọ ndụ na-enwetakarị ọbịa ọbịa, ọnụ ụzọ mepere emepe. N’ebe ahụ, ha nọrọ ma kwusaa Mesaịa ahụ, mgbe ụfọdụ na chọọchị ma ọ bụ, mgbe a jụrụ ajụ, n’ụlọ ndị mmadụ ma ọ bụ n’èzí. Ebe ọ bụla a nụrụ ha, e nwere ụlọ nsọ dị nsọ. Eziokwu ahụ e ji ume dị otú ahụ ekwusa ozi ọma na n'ezie gbasaruru dị ka ọkụ. Ọ dịghị ihe pụrụ ịkwụsị ọganihu ha. Otu n'ime ndị kasị mara ndị na-emegide Ndozigharị ahụ birikwa na mahadum obodo Ingolstadt. N'ebe a, otu nwa okorobịa na-akpa ákwà gụpụtara akwụkwọ Luther n'otu mgbakọ juru eju. Mgbe kansụl mahadum n'ebe ahụ kpebiri ịmanye otu nwa akwụkwọ Melanchthon ka ọ kwụsị, otu nwanyị wepụtara onwe ya ịgbachitere ya ma gwa ndị dọkịta n'ihu ọha maka esemokwu. Ndị inyom, ụmụaka, ndị omenkà, na ndị agha maara Akwụkwọ Nsọ karịa ndị dọkịta ma ọ bụ ndị ụkọchukwu na-agụ akwụkwọ.

unaufhaltsam

N'efu ka a rịọrọ ma ndị ụka ma ndị ọchịchị obodo ka ha machibido ozizi ụgha. N'efu, ha malitere n'ụlọ mkpọrọ, ịta ahụhụ, ọkụ na mma agha. Ọtụtụ puku ndị kwere ekwe ji ọbara ha mechie okwukwe ha, ma ọrụ ahụ gara n'ihu. Na Germany nile, karịsịa na mpaghara Saxon, nakwa na France na Holland, na Switzerland, n'England na ná mba ndị ọzọ, Jehova kpọlitere ndị ikom na-emeghe anya ndị mmadụ n'ìhè dị n'Okwu Chineke. Mkpagbu ahụ na-agbasa naanị mgbanwe mgbanwe, ịnụbigara okpukpe ọkụ n'obi nke ndị iro nwara ịgbanye naanị mere ka oke n'etiti ìhè na ọchịchịrị doo anya.

Enweghị ike ịkwụsị mmeri nke eziokwu. Ndị na-ewu ụlọ nke Chineke kwesịrị ntụkwasị obi arụghị ọrụ naanị ya. A sị na e meghere anya ha, ha gaara ahụwo ọnụnọ Chineke na enyemaka dị ka Ịlaịsha onye amụma oge ochie mere. Mgbe ohu ya gwara ya na ndị agha ndị iro gbara ha gburugburu ma na-egbochi ha ịgbanahụ ohere ọ bụla, onye amụma ahụ kpere ekpere, sị: “Onyenwe anyị, saghee anya ya ka ọ hụ!” ( 2 Ndị Eze 6,17:62,6 ) O wee hụ Ugwu ya. juputara na inyinya na ub͕ọ-ala nile buruburu: usu-ndi-agha nke elu-igwe eguzowo n'ebe ahu ib͕ochi orù Jehova. N’otu aka ahụ, ndị mmụọ ozi Chineke chebere ndị mgbanwe ahụ na ndị na-akwado ha. Chineke enyewo ndị ohu ya iwu ịrụ nke a. Ọbụna ike niile nke ụwa na hel enweghị ike ịchụpụ ha na mgbidi. Jehova kwuru, sị: “Edowo m ndị nche ka ha na-ahụ maka mgbidi gị nile, ndị na-agaghị agba nkịtị n’ehihie dum na abalị dum.” ( Aịzaya XNUMX:XNUMX ) O nweghị ihe ga-eme ka ndị nche na-elekọta mgbidi gị niile.

si Ihe ịrịba ama nke Oge, Nọvemba 1, 1883